The Economist. Այն, ինչ Էրդողանն ու Ալիեւը առաջարկում են Հայաստանին, ավելի շատ նման է ոչ թե «ձիթապտղի ճյուղի», այլ իրենց պարտության հետ համակերպվելու պահանջի
Բրիտանական The Economist-ը հոդված է հրապարակել Հայաստանի եւ Թուրքիայի միջեւ սահմանի հնարավոր ապաշրջափակման, ինչպես նաեւ ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո տարածաշրջանի իրողության վերաբերյալ:
«Եթե լինի տարածաշրջանային լայն կարգավորում, ապա դրանից բոլորը կշահեն», - ասում է Ահմեդ Դավութօղլուն՝ Թուրքիայի նախկին վարչապետը: «Սահմանների բացումը կօգնի կայունացնել ամբողջ Կովկասը, այն թույլ կտա Հայաստանին՝ տարածաշրջանի ամենաաղքատ երկրին, մուտք ունենալ դեպի Թուրքիայի և այլ երկրների շուկաներ, ինչպես նաև կկապի Թուրքիան Կասպից ծովի և Կենտրոնական Ասիայի հետ, որտեղ տեղակայված են էներգիայի զգալի պաշարներ», - ասում է Դավութօղլուն:
Արևմտյան դիվանագետները երկար տարիներ ենթադրում էին, որ ՆԱՏՕ-ի անդամ Թուրքիայի և Հայաստանի հարաբերությունների կարգավորումը կնվազեցնի Ռուսաստանի ազդեցությունը Կովկասում: Բայց այսօր թվում է, որ հակառակ տեսակետը կարող է ճիշտ լինել:
Կարգավորումը կարող է Թուրքիային էլ ավելի ամուր «քաշել» դեպի ռուսական ուղեծիր: «Ռուսական ծրագիրը նախատեսում է բաց սահման ունենալ Եվրասիական տնտեսական միության և Թուրքիայի միջև», - The Economist-ի հետ զրույցում ասաց «Իմքայլական» պատգամավորը՝ անդրադառնալով Ռուսաստանի գլխավորած առևտրային բլոկին, որին Հայաստանը միացավ մի քանի տարի առաջ: Ինչ վերաբերում է Թուրքիային, որը սովորել է գործարքներ կնքել Ռուսաստանի հետ, ապա այսօր այն հատկապես հետաքրքրված չէ առաջ տանել արևմտյան շահերը Կովկասում: Ռուսաստանը, ամենայն հավանականությամբ, կունենա նույն ազդեցությունը հաշտեցման գործընթացի վրա, ինչ Թուրքիան և Հայաստանը:
Որքան էլ գրավիչ կարող է լինել տարածաշրջանային կարգավորման այս տեսակը թղթի վրա, բայց այն կարծես թե մնում է անորոշ ինչպես միշտ: Հայաստանում որոշ պաշտոնյաներ զգուշորեն խոսում են Թուրքիայի հետ ուղղակի առևտրի հեռանկարի մասին: Այնուամենայնիվ, քաղաքական դասի և ամբողջ հասարակության ներկայացուցիչների մեծ մասը, կարծես, պատրաստ չէ որևէ համաձայնության: Ոմանք նույնպես վախենում են, որ նման հզոր հարևանի հետ լարվածության թուլացումը կստիպի Հայաստանին «թուլացնել» իր պահանջները Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ: Ընդամենը 3 միլիոն բնակչություն ունեցող երկրում, որը դեռ գտնվում է վերջին պատերազմի ազդեցության տակ, Թուրքիայի հանդեպ վախը նույնիսկ ավելի մեծ է, քան նախկինում էր: «Այս պատերազմը սանձազերծեց Թուրքիան, խթանեց Թուրքիան և ղեկավարեց Թուրքիան», - նշում է հայ պաշտոնյաներից մեկը: «Վստահություն գոյություն չունի»:
Թուրքիան և Ադրբեջանը նույնպես չեն կարող իրենց հանգիստ զգալ: Ադրբեջանում հաղթական շքերթի ժամանակ Էրդողանը բարձր գնահատեց Ցեղասպանության ճարտարապետներից մեկին` Էնվեր փաշային: Իսկ Ալիևը վերջերս բացեց զզվելի զվարճանքի պուրակ, որտեղ ցուցադրվում են վիրավոր հայ զինվորների մանեկենները ծուռ քթերով և գրոտեսկային դեմքերով, ինչպես նաև պատերազմի ընթացքում զոհված հայերի սաղավարտները:
Մնում է տեսնել, թե ինչպես է այդպիսի ցուցադրությունը զուգորդվում խաղաղության Ադրբեջանի առաջարկների հետ: Այն, ինչ Էրդողանն ու Ալիեւը առաջարկում են Հայաստանին, ավելի շատ նման է ոչ թե «ձիթապտղի ճյուղի», այլ իրենց պարտության հետ համակերպվելու պահանջի»:
Zham.am