Ինչո՞ւ են բժշկական դիմակները Հայաստանում վաճառվում միջինը 150 դրամով, իսկ հարևան Վրաստանում՝ 75 դրամով
Ինչպես հայտնի է Հայաստանում այսօր գործում է «ժողովուրդի ծոցից դուրս եկած» իշխանություն: Շատերը Փաշինյանին անվանում են` պոպուլիստ: Այսինքն` գործիչ, ով փորձում է դուր գալ սեփական քաղաքացիներին` բաժանելով նրանց տարատեսակ արտոնություններ:
Նշվում է նաև, որ, օրինակ, հարևան Վրաստանում իշխանությունը պոպուլիստական բնույթ չունի: Դեռ ավելին այն մեղադրվում է ոչ այնքան դեմոկրատական լինելու մեջ:
Իսկ հիմա փորձենք հասկանալ` համեմատելով, թե ինչպիսին են իրականում իշխանությունները Հայաստանում և Վրաստանում: Ինչպես են նրանք պայքարում այս վարակի դեմ և ինչ գնով:
Առաջինը այս վարակը արձանագրվեց Վրաստանում` սույն թվականի փետրվարի 26-ին և միայն մարտի 2-ին վարակը եկավ նաև Հայաստան: Թվում էր` Հայաստանը ավելի պատրաստված պիտի ընդուներ վարակին, մանավանդ որ մեզ մոտ արտերկրացիների քանակը տարվա մեջ մոտ 4,5 անգամ ավելի պակաս է լինում, քան Վրաստանում, սակայն այսօր ունենք բոլորովին հակառակ պատկերը: Մայիսի 28-ի դրությամբ, մեզ մոտ վարակակիրների թիվը` 8216 է: Վրաստանի թիվն ավելի քան 10 անգամ ցածր է` 738: Մեզ մոտ վարակից արդեն մահացել են 113 մարդ, նրանց` մոտ 12: Այսինքն` մոտ 10 անգամ պակաս:
Հայաստանի իշխանությունները նշում են, թե իբր մեր առողջապահական ոլորտը տանուլ ենք տվել, փոխարենը մեզ մոտ ավելի բարվոք է սոցիալական վիճակը Վրաստանի հետ համեմատ:
Փորձենք հասկանալ, թե ինչ են հասկանում դրա տակ: Մեզ մոտ վարակի տարածումը սկսվելուց հետո դրամ-դոլար հարաբերակցությունը գրեթե չփոխվեց, մինչդեռ Վրաստանում լարի-դոլար հարաբերակցությունը փոխվեց մոտ 14 տոկոսով: Մինչև վարակը մեկ դոլարն արժեր 2,8 լարի, իսկ այսօր մեկ դոլարն արժե 3,2 լարի:
Պետք է նշել, որ Վրաստանում ի տարբերություն Հայաստանի վարվում է բոլորովին այլ դրամա-վարկային քաղաքականություն: Ի դեպ նման քաղաքականություն է վարվում նաև Ռուսաստանում, Թուրքիայում, Ադրբեջանում և Իրանում: Ինչո՞ւ է Հայաստանը տարբերվում այս շարքից, այլ խոսակցության թեմա է:
Սակայն վերադառնանք քաղաքացիներին հուզող խնդիրներին: Պանդեմիան սկսվելուց հետո առաջին անհրաժեշտության ապրանքների գները Վրաստանում կամ չեն փոփոխվել, կամ էլ չնչին են փոխվել: Հայաստանում առնվազն մրգերի գները բարձացան մինիմում 20-30 տոկոսով:
Եթե Հայաստանում աշխատանքի ճակատը կաթվածահար վիճակում է, ապա հարևան Վրաստանում այն համեմատելի ավելի բարվոք վիճակում է գտնվում: Վրաստանն անցյալ տարի հյուրընկալել էր 9,2 մլն զբոսաշրջիկ: Այս տարի նրանք նախատեսում են ստանալ մոտավորապես այս թվի 25 տոկոսը: Հայաստանում այս ոլորտը մեռած վիճակում է. այսօր և ոչ ոք չի հավատում, որ այս տարի Հայաստանն կարող է ունենալ իր անցած տարվա 1,9 մլն-ի նույնիսկ 10 տոկոսի չափը:
Սակայն վերադառնանք Փաշինյանի կողմից սիրված կորոնավիրուսային տնտեսական խնդիրներին: Նա մի քանի ամիս առաջ կոչ էր անում մեր քաղաքացիներին արտադրել դիմակներ, ալկոգելեր և հակասեպտիկ այլ միջոցներ: Երբ Փաշինյանն դրա մասին խոսում էր մեր հարևաններն այդ գաղափարները կյանքի էին կոչում: Այսօր, մասնավորապես, Վրաստանում գործում են 9 խոշոր դիմակի արտադրություններ, որոնցից ամենախոշորը՝ New Technologie Impex ընկերության հզորությունները կազմում են ամսեկան մինչև 12 մլն դիմակի արտադրություն: Համեմատելով մեր Տաշիր-տեքստիլը, որն օրեկան արտադրում է մոտ 30 հազար դիմակ, ամսեկան` մինչև 900 000 դիմակ:
Այսօր Վրաստանն ոչ միայն կարողացել է ապահովել իրեն դիմակների պահանջարկով, այլև սկսել է դիմակների արտահանումը դեպի Ուկրայինա, եվրոպական երկրներ և նույնիսկ ԱՄՆ:
Արտադրության ծավալները այնքան մեծ են, որ այսօր Վրաստանի խանութներում և դեղատներում բժշկական դիմակի միջին գինը տատանվում է 50 թետրիի սահմաններում, այսինքն մոտ 75 դրամի չափ:
Հիշեցնենք, որ հայաստանյան խանութներում և դեղատներում նույնանման դիմակների միջին գինը տատանվում է 150 դրամի սահմաններում:
Իսկ այս ամենին ավելացնենք այն, որ Հայաստանի իշխանությունները մտադիր են հակաճգնաժամային ծրագրերի վրա ծախսել մոտ 300 մլն դոլար, իսկ Վրաստանը` 750 մլն, ապա հարց է առաջանում, ինչո՞ւ է Հայաստանի այսօրվա իշխանությունը կոչվում պոպուլիստական, իսկ Վրաստանի Գախարիայի կառավարությունը` ոչ:
Փաշինյանի կառավարությունը կոմունալ վճարների համար, փոխհատուցեց ընդամենը մեկ ամսվա համար, իսկ Վրաստանի կառավարությունը` երեք ամսվա:
Այս ամենից հետո նշել, որ Վրաստանում վիճակն ավելի բարվոք է «երջանիկ պատահականության» պատճառով, ուղղակի վիրավորական պիտի լինի նույնիսկ ամենահավատարիմ հայաստանյան պողոսակական հատվածի համար:
Սա է իրականությունը:
Արտակ Հակոբյան