Բենզինի գինը չի նվազելու. Լուսանկար
Թեև նավթի համաշխարհային շուկան խորքային ճգնաժամ է ապրում, որի արդյունքում բարելի գինը հատել է անկման հոգեբանական սահմանը՝ հասնելով 35 դոլարի, այնուամենայնիվ, բենզինի գնի անկում ակնկալել պետք չէ: Վերջին օրերին ֆեյսբուքյան փորձագետների ու որոշ քվազիքաղաքական գործիչների հայտարարություններն առ այն, որ բարելի անկումն անխուսափելիորեն պետք է բերի բենզինի գնի անկմանը, վկայում է կենցաղային մոտեցման ու մարտնչող դիլետանտիզմի մասին:
Այսպիսով, ինչու՞ բանզինի գինը չի նվազում նավթի գնի անկման ֆոնին:
Բացի նրանից, որ մատակարարումները դեռ նախկինում կնքված պայմանագրերով են իրականացվում, նավթի բաժինը ապրանքային լիտրի ինքնարժեքի մեջ կազմում է ընդամենը 6-7 տոկոս: Կոպիտ հաշվարկները ցույց են տալիս, որ նավթի գնի կրկնակի անկումը կարող է բերել բենզինի գնի իջեցմանն ընդամենը 2-3 տոկոսով:
Զուտ արտադրական ծախսերից բացի, վառելիքի ինքնարժեքի մեծ մասը ձևավորվում է հարկային մեխանիզմների կիրառման արդյունքում:
Ինչ խոսք, հայաստանյան շուկան ունի իր առանձնահատկությունները, որոնցից թերևս ամենակարևորները երկուսն են.
1. 2013 թ. Հայաստանի ստանձնած պարտավորությունը բենզին գնել միայն ռուսական պետական ՛՛Ռոսնեֆտ՛՛-ից:
2. Կարտելային պայմանավորվածությունների կիրառումը հայաստանյան խոշոր թրեյդերների կողմից:
Ակնհայտ է, որ ստեղծված իրավիճակում ՀՀ
կառավարության առանցքային խնդիրը պետք է լինի շուկայի ազատականացումն ու ներկրման ուղիների դիվերսիֆիկացումը, ինչը նաև ԵԱՏՄ նավթի ու նավթամթերքի ընդհանուր շուկայի ձևավորման ծրագրի իմպերատիվներից է: Իսկ քանի որ այս ուղղությամբ մենք չենք տեսնում որևէ պրոգրեսիվ ծրագիր կամ գոնե քայլերի ու միջոցառումների տրամաբանական հերթականություն, չենք տեսնում խնդիրը լուծելու համար անհրաժետ քաղաքական կամք ու տեխնոկրատական ներուժ, ապա պետք չէ ակնկալել, որ ՕՊԵԿ+ գործարքի չեղարկումը կամ սաուդացիների կողմից արդյունահանման ծավալների ավելացումը կբերի որևէ լուրջ փոխակերպումների հայաստանյան շուկայում:
Ի դեպ, քանի որ հայաստանյան շուկան հեղեղված է ռուսական բենզինով, չմոռանանք, որ նավթի գնի անկման ֆոնին պետեկամուտների ավելացման նպատակով Մոսկվան կարող է էապես ավելացնել ՛՛սև ոսկու՛՛ արտահանումը՝ որոշակի պակասորդ ստեղծելով ներքին շուկայում: Դա, իր հերթին, կարող է հանգեցնել նավթամթերքի գնի աճին հենց Ռուսաստանում, ինչն անխուսափելիորեն կանդրադառնա նաև հայաստանյան շուկայի վրա: Սա սցենար է, որը ևս պետք չէ բացառել:
Վահե Դավթյանի ֆեյսբուքյան էջից