Ի՞նչ էր ռուս լրագրողներին ակնարկում Փաշինյանը Ղարաբաղի հարցի լուծման ուղիների վերաբերյալ
Երեկ ռուս լրագրողների հետ հանդիպմանը Փաշինյանը կրկին կրկնեց իր այն միտքը, թե «Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության յուրաքանչյուր
լուծում պետք է ընդունելի լինի Հայաստանի, Լեռնային Ղարաբաղի և Ադրբեջանի ժողովրդի համար...»:
Հետո նշեց, որ թե իբր նա առաջին Հայաստանի ղեկավարն է, որ հանդես է գալիս այսպիսի հայտարարությամբ: Ռուս լրագրողի այն պարզաբանմանը, թե ինչ է գործնականում այդ միտքն նշանակում, և որն է հայկական կողմի հստակ դիրքորոշումը այս հարցում Փաշինյանը խիստ տարօրինակ պատասխան տվեց՝ նշելով բառից բուն իմաստով հետևյալը, որ «եթե ես ասում եմ, որ յուրաքանչրյուր լուծում պետք է ընդունելի լինի երեք ժողովուրդների համար, ապա այնքան էլ կառուցողական չէ ասել՝ մենք ցանկանում ենք այսպիսի լուծում: Ես առաջարկում եմ Ադրբեջանի նախագահին և Մինսկի խմբի համանախագահներին կոնցեպտուալ կերպով համաձայնվել նրանում, որ մենք պետք է աշխատենք այնպիսի լուծման ուղղությամբ, որն ընդունելի կլիներ երեք ժողովուրդների համար: Արդյոք կան նման տարբերակներ: Եթե նման պատրաստի տարբերակներ լինեին, ապա դա կլիներ այլ իրավիճակ, բայց եթե ես այդպես եմ խոսում, դա նշանակում է, որ մենք պետք է աշխատենք դրա վրա: Դա այն արդյունքն է, որին հնարավոր է հասնել այդ ուղղությամբ շատ քրտնաջան աշխատելով, և ես հրավիրում եմ մեր գործընկերներին, մեր ընկերներին աշխատել դրա վրա: Եվ ես նկատի ունեմ ոչ միայն Ադրբեջանի նախագահին, այլ նաև նկատի ունեմ Լեռնային Ղարաբաղի նախագահին, ինչպես նաև ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներին»:
Պարզ էր, որ Փաշինյանն իր այս խոսքերով էլ ավելի մշուշոտ դարձրեց իր դիրքորոշումը այս հարցում: Ի՞նչ է սա նշանակում: Հասկանալի է, որ նրա այս բանաձն իր բնույթով վերացական և ոչինչ չասող է:
Նման տաֆտալոգիաները վաղուց արդեն դուրս են եկել մոդայից, մանավանդ, որ սա ոչ թե բանաձևում է այլ ներածական է ինչ -որ առաջարկի, որն ըստ ամենայնի բացակայում է: Բացի այդ երեք ժողովուրդների շահերի մասին պետք է խոսի միջնորդ կողմը, այլ ոչ թե Երևանը կամ Բաքուն: Պարզ է, որ միջնորդները պետք է փորձեն համատեղել կողմերի դիրքորոշումները, իսկ հակամարտող կողմերը պետք է նախանշեն այն «կարմիր գծերը», որից այն կողմ նրանք զիջման չեն կարող գնալ: Այդպես է ձևավորվում ցանկացած բանակցային գործընթաց: Լավ չէ իհարկե, որ Փաշինյանին մինչ այսօր դրա մասին չեն հուշել: Այդ իսկ պատճառով էլ նա արդեն 1.5 տարի անց խոսում է վերացական և ոչինչ չասող բանաձևերով:
Սակայն, քանի որ միջնորդները պոպուլիզմով չեն տառապում, ապա նրանց համբերության բաժակը կարող է լցվել և նրանք իրոք սկսեն խոսել Երևանի հետ ավելի կոշտ դիրքերից: Քանզի ցանկացած պոպուլիզմ ունի իր սկիզբն ու վերջը, և Փաշինյանի այս դիրքորոշումը միջնորդները կարող են բնութագրել որպես բանակցությունների ձգձգման արհեստական փորձ: Իսկ այդ դեպքում Ադրբեջանը կարող է իրավացիորեն հետևյալ հարցադրումն անել նույն միջնորդներին, եթե նույնիսկ դուք եք հասկանում, որ Երևանի կողմից կոնստրուկտիվ դիրքորոշում չկա, ապա ի՞նչ բարոյական իրավունք ունեք մեզ զսպելու, որ մենք այս խնդիրը լուծենք «ինքնուրույն»: Ակնհայտ է, որ ինչ- որ պահի Ադրբեջանը կստանա այդ «իրավունքը», քանզի ցանկացած պարզունակ պոպուլիզմ ունի իր սահմանները: Իսկ հատկապես միջազգային ասպարեզում այն երկար չի հանդուրժվում:
Սա է իրականությունը:
Արտակ Հակոբյան