Հայաստան-Վրաստան զբոսաշրջիկության զարգացման հեռանկարների համեմատական. սկսենք ճանապարհներից
Այսօր Հայաստանում միայն ծույլերը չեն խոսում տուրիզմի զարգացման անհրաժեշտության մասին, սակայն քչերն են հասկանում թե ինչ է անհրաժեշտ դրա համար:
Համեմատության համար բերենք մեր հարևան Վրաստանի օրինակը:
Ընդամենը 15 տարի առաջ այս երկիրը փլված մի տարածք էր, Հայաստանից հետ էր բոլոր առումներով: Ճանապարհները ավելի վատն էին, ճանապարհային ոստիկանները ավելի կոռումպացված էին, իսկ սովորական կենցաղային գողությունը բնական երևույթ էր:
15 տարի անց Վրաստանը ուղղակի դարձել է, լավ իմաստով, անճանաչելի երկիր: Վրացական ոստիկանության մասին շատ են գրել: Իսկ վրացական ճանապարհների որակը եվրոպականից գրեթե չի տարբերվում: Շարքային զբոսաշրջիկը, երբ հատում է Վրաստանի սահմանը և մտնում Հայաստան, անզեն աչքով տեսնում է այդ համեմատությունը: Ընդ որում, հենց Հայաստանի սահմանին օտարերկրյա քաղաքացուց պարտադիր գանձում են մոտ 50 դոլարի չափով տարատեսակ հարկատեսակներ ճանապարհային հարկ, ապահովագրություն մեքենայի համար/: Մինջդեռ Վրաստանը իր սահմանին գանձում է ընդամենը ապահովագրական հարկ՝ մոտ 10-20 դոլարի չափով: Եվ օտարերկրացին իր աչքով տեսնում է մեր և վրացիների տարբերությունը: Ընդ որում, մեր ճանապարհները զգալիորեն ավելի վատն են, իր հարկերը՝ ավելի մեծ: Եվ դրանից հետո ով կարող է համարձակվել խոսել տուրիզմի հեռանկարների մասին: Այդ խոսակցությունները դառնում են ցինիզմի ոլորտից, ընդ որում՝ անսահման ցինիզմի:
Այնպիսի տպավորություն է ստեղծվում, որ զբոսաշրջիկը պետք է մազոխիստ լինի , որ ցանկանա Հայաստանով ճանապարհորդել սեփական փոխադրամիջոցով:
Բայց այս ամենի մեջ մի բան զարմանք է առաջանում: Ինչո՞ւ հենց Հայաստան-Վրաստան սահմանային ճանապարհները պիտի այս աստիճանի անորակ լինեին: Այնպիսի տպավորություն է, որ այս ամենը անհրաժեշտ է ցցուն ցույց տալու համար Հայաստանի թույլ կողմը: Բայց քանի որ այս հարցում միտում չի կարող լինել, ապա դա ցույց է տալիս Հայաստանի իշխանությունների անտարբերության աստիճանը վերջին 15 տարիների կտրվածքով:
Իսկ երկրի ճանապարհների որակը դա Երկրի առաջնային այցեքարտերից է, որը ցույց է տալիս ընդհանրապես երկրի զարգացվածության աստիճանը:
Հասմիկ Գրիգորյան