Սերժ Սարգսյանը փաստացի հրապարակայնացրեց իր վարչապետ դառնալու որոշումը . ինչո՞ւ հիմա
Արդեն տևական ժամանակ է, ինչ իշխող վերնախավի ներկայացուցիչները նշում էին, որ չեն տեսնում այլընտրանք Սերժ Սարգսյանին` ապագա վարչապետի պաշտոնում: Ավելին, մի քանի ամիս առաջ հեռուստաընկերություններից մեկին տված հարցազրույցում նա կրկին խուսափեց իր քաղաքական ապագայի մասին խոսելուց: Սակայն իշխող վերնախավում արդեն բոլորն էլ գիտեին, որ վերջնական որոշումը արդեն կայացված է: Ապագա վարչապետը լինելու է հենց Սերժ Սարգսյանը: Միաժամանակ կար որոշում, որ դա պետք է հրապարակայնացվի ապրիլի 9-ից հետո, որպեսզի կանխվի հնարավոր փողոցային անկանխատեսելի գործընթացները՝ մինչ այդ ժամկետը: Մյուս կողմից, Սերժ Սարգսյանի հրապարակային լռությունը այս խնդրի վերաբերյալ` վերնախավի համար մի տեսակ անվստահության տարր էր իր մեջ պարունակում, ինչը նույնպես պակաս վտանգավոր չէր գործող նախագահի համար:
Ահա թե ինչու նա որոշեց փաստացի հրապարակայնացնել իր փաստացի կայացրած որոշումը: Հրապարակայնորեն նա պիտի պատասխաներ մի շարք հարցերի:
Առաջին
Ինչ՞ու հենց այս պահին:
Երկրորդ
Ինչո՞ւ նա չի կարող հանձնել երկրի գլխավոր պաշտոնը իր փոխանորդին, ինչպես որ նա խոստացել էր 4 տարի առաջ:
Երրորդ
Ի՞նչ է նա խոստանում հանրությանը՝ վարչապետի պաշտոնում արդեն երրորդ ժամկետի ընթացքում:
Առաջին հարցի պատասխանը գրեթե պարզ է: Մինչև ապրիլի 9-ը նա պետք է արտահայտվեր: Գործող նախագահը որոշեց, որ դրա լավագույն պահը անմիջապես Պուտինի վերընտրվելուց հետո էր, որպեսզի հանրության մեջ Պուտինի և Սերժ Սարգսյանի անունները զուգահեռ ասոցացվեին իրար հետ: Եվ եթե Պուտինը կարող է 3-րդ անգամ վերընտրվել երկրի ղեկավարի պաշտոնում, ապա ինչո՞ւ դա չի կարող անել ՀՀ գործող նախագահը:
Երկրորդ հարցի պատասխանը հնչում էր մոտավորապես այսպես: Ճիշտ է, ժամանակին ինքը, Սերժ Սարգսյանը խոստացել էր երրորդ անգամ չառաջադրվել երկրի ղեկավարի պաշտոնում, բայց բոլորի համար էլ ակնհայտ է, որ նրանից բացի այլ լուրջ և փորձ ունեցող գործիչ չկա: Իսկ եթե այդպես է, ապա ինքը՝ Սերժ Սարգսյանը, անպատասխանատու գործիչ չէ, որ թողնի երկիրը ինքնահոսի, հատկապես, ներքին ու արտաքին սպառնալիքները հաշվի առնելով:
Սերժ Սարգսյանը փաստացի բաց տեքստով ակնարկում է, որ ոչ Կարեն կարապետյանը, ոչ Վիգեն Սարգսյանը, ոչ էլ որև է այլ գործիչ ի վիճակի չեն լինի այս դժվարին փուլում դառնալու երկրի անվտանգության երաշխավորողը:
Եվ վերջապես, կանխազգալով, ապագա մեղադրանքների տարափը, նա պատասխանում է իր երրորդ հարցին, թե որն է լինելու նրա երրորդ ժամկետի գլխավոր առաքելությունը: Նա փաստացի նշում է, որ փորձելու է լինել «վերկուսակցական» վարչապետ և աճեցնելու է իր իրավահաջորդին՝ փաստացի հայտարարելով «մրցույթ»:
Բացի այդ, թուլացնելու է իշխող ՀՀԿ-ական «ծերակույտի» դերը երկրի կառավարման համակարգում:
Ի՞նչ է սա նշանակում, դեռ ոչ ոք չգիտի, և նրա այս խոսքերը հիմնականում հանրության կողմից ընկալվեցին որպես ֆորմալ «արդարացում» իր երրորդ ժամկետի համար: Հավանաբար գործող նախագահին մտահոգում են հնարավոր «փողոցային» գործընթացները, և նա հորդորում է ընդիմադիր շրջանակաների մի հատվածին՝ հրաժարվել «փողոցային» գործընթացներից, փոխարենը նրանց խոստանալով «կոնստրուկտիվ» երկխոսության գործընթաց:
Ինչպիսին կլինեն հետագա գործընթացները «փողոցում» և դրանից դուրս, դեռ վաղ է կանխագուշակել: Սակայն մեկ բան ակնհայտ է, Սերժ Սարգսյանը ունի լեգիտիմություն իշխող վերնախավում, սակայն չունի այդ նույն լեգիտիմությունը հասարակության մեջ: Այս իրավիճակը շախմատային լեզվով ասած կոչվում է «պատային»: Շախմատում խաղը դադարեցվում է, գրանցվում է ոչ-ոքի, և նշանակվում է նոր խաղ: Քաղաքականության մեջ այն հանգուցալուծվում է չորս հնարավոր տարբերակներով:
Տարբերակ առաջին
Սերժ Սարգսյանը փորձում է իր նոր քայլերով ձեռք բերել հասարակական լեգիտիմություն, և դա նրան հաջողվում է: /Վազգեն Սարգսյանի գործունեության օրինակը 1996-1998 թվականներին:/
Տարբերակ երկրորդ
Նա չի կարողանում կամ չի գիտակցում դա, և երկրում վերևից իրականացվում է պետական հեղաշրջում, և «նոր դեմքը» ստանում է այդ հասարակական լեգիտիմությունը: /Ռոբերտ Քոչարյանի գործնեության օրինակը 1997-1998 թվականներին:/
Տարբերակ երրորդ
Եթե այս երկու տարբերակները չեն գործում, ապա երկրում առաջանում է քաղաքական, տնտեսական, բարոյահոգեբանական ճգնաժամ, և սկսվում են զանգվածային փողոցային գործընթացներ՝ Սերժ Սարգսյանին հեռացնելու համար, որն ավարտվում է կամ նոր «սասնա ծռերի» օպերացիայով, կամ էլ՝ «սասնա ծռերի և պետական հեղաշրջման» համատեղ գործողությամբ: Թավշյա հեղափոխության հնարավորությունը մինիմալ է, քանզի դա ենթադրում է նաև ընտրություններ, իսկ այն անցկացվելու է չորս տարի անց:
Տարբերակ չորրորդ
Սերժ Սարգսյանը բարեփոխումների չի գնում, պետական հեղաշրջում նույնպես չի լինում: «Փողոցային» գործընթացները նույնպես ձախողվում են: Եվ այդ դեպքում, ինչպես ասում են, բացը լրացնում է «դրսի ուժը» , իսկ տվյալ դեպքում դա կլինի Ալիևը: Որովհետև շախմատում, քաղաքականության մեջ և ամենուրեք, բնությունը դատարկություն չի սիրում: Եթե մարդը չի ուզում զբաղվել քաղաքականությամբ, ապա քաղաքականությունը անպայման կզբաղվի մարդով: Եթե Ազգը անլուրջ է և չի ուզում կամ չի կարողանում կառուցել սեփական պետությունը, ապա այդ ազգի տեղը դա կանեն ուրիշ ազգեր: Սա ամենաարդար և միաժամանակ դաժան բնության օրենքն է, որը գործում է Աշխարհում:
Իսկ թե որ ուղիով կընթանան զարգացումները Հայստանում, պարզ կլինի ոչ հեռու ապագայում:
Արտակ Հակոբյան