Ի՞նչ Ալեքսանդրոպոլ-2 պայմանագրի մասին է խոսում Սուրենյանցը և ո՞վ է նրա հետևը կանգնած
Սովորաբար, քաղաքական գործիչները, երբ միտք են արտահայտում, հասկանում են, թե ինչ են ասում, հետապնդելով իրենց քաղաքական-կուսակցական շահերը:
Այս շարքից ոչ շահեկանորեն տարբերվում է Սուրեն Սուրենյանցը, ով նույնիսկ կուսակցություն է գրանցել և ինչ որ մտքեր է արտահայտում, բայց մինչև վերջ չի հասկանում, թե ինչ է ասում: Այն որ նրա կուսակցության անդամները մեկ «Մերսեդեսի» մեջ կարող են տեղավորվել այն էլ լեն ու բոլ ձևով՝ հայտնի է: Բայց նրա հովանավորները, ենթադրաբար նրան աջակցում են ոչ նրա համար, որ իր կուսակցության անդամների քանակը այնքան մեծանա, որ «գրուզավիկի» պահանջ առաջանա:
Նրան աջակցում են նրա արտահայտվող մտքերի համար: Թեև «մտքեր» հասկացությունը Սունենյանցի համար, նույնպես ճոխություն է:
1996-ին լինելով ԱԺՄ վարչության անդամ, նա միաժամանակ կարողանում էր «գաղտնի համագործակցել» Վանո Սիրադեղյանի հետ: Թե ինչպես են այդ գործելաոճը բնութագրում, Հայաստանում գիտեն նույնիսկ դպրոցականները:
Հետո նա կարողացավ դառնալ Վազգեն Սարգսյանի եղբոր կուսակցության անդամ, միաժամանակ հանդես գալով Վազգենի քաղաքական ժառանգության գծին գրեթե 180 աստիճան դեմ:
Հետո դարձավ լևոնական, բայց օգնությունn ակնկալում էր նրա հակառակորդ թիմի ճամբարից:
Սա նրա անցած տարիների քաղաքական վարքագծի մասին: Այսօր նա պաշտոնապես «կուսակցության» ղեկավար է, որ տեսակետներ է հայտնում, թե ինչպես պետք է լուծվի Արցախի խնդիրը, Հայաստանի անվտանգության հարցը:
Իհարկե, ցանկացած մարդ, քաղաքացի կարող է ունենալ իր տեսակետը: Բայց երբ մարդը չգիտի, թե ինչ է առաջարկում, արդեն դառնում է ծիծաղելի և ավելի շատ ոչ այնքան իր, որքան իր հովանավորների համար:
Դատեք ինքներդ, նա կոչ է անում, պահանջում է Նիկոլ Փաշինյանից, որպեսզի վերջինս «խիզախ» ձևով զոհաբերի Արցախը, հանուն «խաղաղ զարգացման Ադրբեջանի հետ»:
Մոտավորապես նույն տեսակետը հայտնեց ՀՀ առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը Հանրային հեռուստատեսությամբ: Փաշինյանը նրանց պատասխանեց ավելի անկեղծ և ավելի ազնիվ ձևով: Նրա խոսքը մոտավորապես այս ձևն ուներ: Հարգելի «Արցախը հանձնողներ», ես պատրաստ եմ հանձնել, բայց նույնիսկ այս դեպքում Ադրբեջանը չի համաձայնվում Հայաստանի հետ խաղաղ գոյակցել: Նա ոչ միայն Արցախն է ուզում, այլև Սյունիքը, Սևանը և նույնիսկ Երևանը:
Փաշինյանի այս խոսքերից հետո Տեր-Պետրոսյանը դուրս եկավ եթերից չխայտառակվելու համար, իսկ նրա թիմակիցներից մեկը մեղադրեց Փաշինյանին Հայաստանն այս իրավիճակի մեջ գցելու համար: Թվում էր, թե այս հարցը պիտի լուծված համարվեր: Սակայն Սուրենյանցը համառորեն շարունակում է «խիզախություն» պահանջել Փաշինյանից:
Նա նույնիսկ վախեցնում է իշխանությանը, թե իբր ուշացման դեպքում Հայաստանին կարող են պարտադրել Ալեքսանդրոպոլ-2-ը:
Սուրենյանցի գեղցի հովանավորների վրա, Սուրենյանցի այս պատմական մտավարժանքները կարող է ազդում են: Սակայն նրանք չեն էլ հասկանում, թե ինչ վիճակի մեջ կարող են հայտնվել, այս ամենի ավարտից հետո:
Սկսենք Սուրենյանցի «մտավարժանքների» վերլուծությունից:
Հայաստանը 1920-ին ստիպված կնքեց Ալեքսանդրոպոլի պայմանագիրը, որովետև չհասկացավ, որ գետնի վրա այս տարածաշրջանում ազդեցություն կարող են ունենալ Ռուսաստանը, Թուրքիան և այսօր արդեն Իրանը:
Մնացածի իրական ազդեցությունը լիրիկական, գրքային բնույթ ունի: Հարյուր տարի առաջ հայ քաղաքական վերնախավը չհասկացավ այս տարրական ճշմարտությունը, դրա համար էլ տանուլ տվեց երկիրը: Այսօր նույն Սուրենյանցը կոչ է անում Փաշինյանին, «խիզախորեն» կրկնել հարյուր տարի առաջվա սխալը, ցինիկաբար հայտարարելով, թե հակառակ դեպքում Հայաստանը կարող է կանգնել նոր Ալեքսանդրոպոլ-2-ի առջև: Մինչդեռ իրականում, իր առաջարկի դեպքում Հայաստանին կպատժեն այնպես, ինչպես պատժեցին հարյուր տարի առաջ:
Գիտակցում է արդյո՞ք Սուրենյանցը, թե ինչ վտանվագոր առաջարկ է անում, մեզ հետաքրքիր չէ: Բայց, որ դրա պատասխանատվությունը կրելու են նաև նրա հովանավորները, անկներև է, և եթե նրանց թվում է, թե նրանց ականջները կարելի է թաքցնել իրենց հովանավորյալի մեջքի հետևում, ապա չարաչար սխալվում են:
Սա է իրականությունը:
Դավիթ Մկրտչյան