G7 VS BRICS+5??

Նոր աշխարհակարգի ձևավորման գործընթացը աստիճանաբար ուրվագծվում է։ Ի տարբերություն սառըպատերազմյան և հետսառըպատերազմյան ժամանակաշրջանների, նոր ձևավորվող աշխարհակարգի հիմնական տարբերությունը լինելու է այն, որ վերջինս իր բովանդակությամբ ավելի բարդ և բազմաշերտ է լինելու։

Այն մի կողմից հիշեցնելու է Սառը պատերազմի երկբևեռ համակարգը՝ Չինաստանի և ԱՄՆ-ի ընդգծված մրցակցությամբ, մյուս կողմից, ի տարբերություն սառըպատերազմյան ժամանակաշրջանի, ունենալու է բազմաբևեռ աշխարհակարգի և ռեգիոնալիզացիայի ընդգծված տարրեր։ Նոր աշխարհակարգում գերակշռելու են ոչ ֆորմալ դաշինքները, կամ այսպես կոչված «դաշինքների դաշինքները», ինչպես նաև գլոբալ և տարածաշրջանային գերտերությունների միջև «իրավիճակային դաշինքները»։

Այս համատեքստում ուշագրավ է մի կողմից G7-ի ընդգծված կոնսոլիդացիան՝ հատկապես ուկրաինական իրադարձությունների համատեքստում, մյուս կողմից դրան ի հակակշիռ՝ BRICS-ի հեղինակության բարձրացումը և ընդլայնման հեռանկարը։ Ուշագրավ է, որ ըստ շրջանառվող տեղեկությունների, BRICS-ին անդամակցության հայտ են ներկայացրել Արգենտինան, Իրանը, Թուրքիան, Սաուդյան Արաբիան և Եգիպտոսը։ Հետագայում դրան կարող են հարել նաև այնպիսի երկրներ, ինչպիսիք են Մեքսիկան, Վիետնամը, Պակիստանը, Ինդոնեզիան, Ալժիրը և այլն։

Այսինքն, մեծ է հավանականությունը, որ արդեն մոտ ապագայում, կարող է ձևավորվել նոր ոչ ֆորմալ դաշինք՝ BRICS+5, որը բացի արդեն իսկ այդ կազմակերպության անդամ հանդիսացող երկրներից՝ ՌԴ, Չինաստան, Հնդկաստան, ՀԱՀ, Բրազիլիա, կներառի ևս 5 զարգացող ռեգիոնալ գերտերությունների։ Այդ դաշինքը կարող է կոչվել BRICS+5, կամ G10․ անունն էական չէ, կարևոր է, որ ըստ էության, այն կներառի աշխարհի բնակչության շուրջ 45%-ը կամ 3,6 մլրդ մարդ, համաշխարհային ՀՆԱ-ի Շուրջ 30%-ը, կամ 2021թ տվյալներով 27,5 տրիլիոն դոլար։

Անշուշտ, ինչպես G7-ի պարագայում, այնպես էլ BRICS+ի դեպքում այդ դաշինքները չեն կրելու ակնհայտ ռազմա-քաղաքական բնույթ, դրանցում առկա են բազմաթիվ ներքին հակասություններ, սակայն այս ոչ ֆորմալ դաշինքները ունենալու են ավելի շատ ֆինանսա-տնտեսական ուղղվածություն։ Հենց այս երկու համայնքների շուրջ են պտտվելու համաշխարհային քաղաքականության հիմնական գործընթացները, իսկ մնացած ավելի փորք երկրները ձգտելու են դիրքավորվել այս երկու գեոպոլիտիկ ագլոմերացիաներից որևէ մեկի շրջանակներում։

Դերենիկ Խաչատրյանի ֆեյսբուքյան էջից