Թուրքիայում ֆինանսական ճգնաժամը կհանգեցնի՞ Էրդողանի ռեժիմի տապալմանը. Տեսանյութ
Նոյեմբերի 23-ին Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի կառավարության դեմ բողոքի զանգվածային ցույցեր են սկսվել Թուրքիայի խոշորագույն քաղաքներում՝ Անկարայում և Ստամբուլում։ Բողոքի ակցիաների պատճառը թուրքական ֆինանսական շուկայի փլուզումն էր։ Այսօր 1 դոլարի դիմաց 12 թուրքական լիրա են տալիս։
Հասկանալու համար, թե ինչ չափերի է հասել ճգնաժամը, հարկ է նշել, որ, ըստ տեղական դիտորդների, ոչ միայն խոշոր, այլև փոքր և միջին բիզնեսի ներկայացուցիչներն իրենց գործունեությունն արդեն իրականացնում են ոչ ազգային արժույթով՝ լիրայով, այլ դոլարով։ Դոլարի համատարած կիրառման նման զանգվածային փաստ գոնե վերջին 30 տարիների ընթացքում չի գրանցվել։
Տարբեր հարցումների համաձայն, նոյեմբերի 23-ին ֆինանսական շուկայի փլուզումից առաջ Էրդողանի վարկանիշն իր կոալիցիոն գործընկեր Ազգայնական կուսակցության հետ չէր գերազանցում 40 տոկոսը, և դա չնայած այն հանգամանքին, որ այս կոալիցիան նախորդ ընտրություններին ստացել էր ձայների ավելի քան 53 տոկոսը։ Ավելին, վերջին 20 տարվա ընթացքում առաջին անգամ Էրդողանի և ընդդիմադիր Ժողովրդահանրապետական կուսակցության վարկանիշները գործնականում հավասար են։
Եթե սրան ավելացնենք այն, որ վերջին մեկ տարվա ընթացքում բողոքական մեծ զանգված է առաջացել, որը պատրաստ է դեմ քվեարկել գործող իշխանությանը, և սրան էլ ավելացնենք այն, ինչ այսօր թուրքական գլխավոր քրդամետ կուսակցությունը համարում է ընդդիմադիր Ժողովրդահանրապետական կուսակցությանը «չարյաց փոքրագույն», ապա մենք կարող ենք, վստահորեն հայտարարել, որ եթե հիմա Թուրքիայում արտահերթ ընտրություններ անցկացվեն, Էրդողանը դրանցում կպարտվի։
Նկատենք, որ այս ֆինանսական ճգնաժամի ֆոնին է, որ թուրքական հիմնական ընդդիմադիր ուժը պահանջում է արտահերթ ընտրություններ։ Հասկանալի պատճառներով Էրդողանը մերժում է այս պահանջը՝ նշելով, որ 2023 թվականին հերթական ընտրություններն է անցկացնելու։ Այնուամենայնիվ, պետք է նկատի ունենալ, որ Էրդողանի դեմ ընդդիմությունը հատկապես հզոր է մեծ քաղաքներում, մասնավորապես Ստամբուլում և Անկարայում, որոնց ընտրված քաղաքապետերը ընդդիմադիր Ժողովրդահանրապետական կուսակցության անդամներ են, ինչը նշանակում է մի պարզ բան, որ «նոր Մայդան» կարող է սկսվել Թուրքիայում: Ակնհայտ է նաեւ, որ այս «Մայդանը» կարող է մեծ աջակցություն ստանալ Արեւմուտքից։
Իսկ թե շատ հավանական իշխանափոխությունից հետո ինչ հնարավոր գործընթացներ կարող են սկսվել Թուրքիայում, և ինչպես դա կարող է ազդել Հայաստանի վրա՝ այլ խոսակցության թեմա է։
Արտակ Հակոբյան