Ի՞նչ է կատարվում Վրաստանում. Տեսանյութ
Վրաստանում քաղաքական իրավիճակը կրկին կարող է սրվել: Բանն այն է, որ ռուս-վրացական պատերազմից անմիջապես հետո, Արևմուտքից սկսեցին ճնշումներ իրականացնել ներկայիս Վրաստանի իշխանության վրա, որպեսզի վերջինս ավելի ակտիվ սկսի գործել Ռուսաստանի դեմ, փաստացի բացելով «երկրորդ ճակատ» ընդդեմ Մոսկվայի:
Վրացիները մերժեցին այդ առաջարկը, հիմնավորելով, որ դրա արդյունքում Վրաստանը կարող է առհելի տնտեսական և քաղաքական կորուստներ ունենալ: Այդ դիրքորոշումը դրական էր ընկալվում նաև վրաց հասարակության մեծ մասի մոտ նույնպես:
2008-ի պարտությունից հետո, Վրաստանում ոչ ոք չէր ուզում նոր պատերազմի մեջ ներգրավվել:
Անցյալ տարի նույնիսկ Վրաստանում ԱՄՆ-ի դեսպանը հանդիպել էր Բիձինա Իվանիշվիլիի հետ և փորձել համոզել, որպեսզի վերջինս փոխի իր դիրքորոշումը, սակայն մերժում էր ստացել: Որի արդյունքում որոշում էր կայացվել, Վրաստանի բոլոր սորոսական շրջանակներին «քսի» տալ Իվանիշվիլիի դեմ:
Իսկ նույն տարվա հունիսին ԵՄ-ն մերժեց Վրաստանին տալ ԵՄ թեքնածուի կարգավիճակ, բացահայտորեն ակնարկելով, թե իբր այդ երկրում կա «օլիգարխներին զսպելու խնդիր»։
Այդ նույն ժամանակ Ուկրաինան և Մոլդովան այդ կարգավիճակը ստացան և դա այն դեպքում, երբ գրեթե բոլոր արևմտյան փորձագետները արձանագրում էին, որ Վրաստանը ոչ թե մեկ, այլ մի քանի կարգով ավելի մոտ էր եվրաստանդարտներին, քան Ուկրաինան և առավել ևս Մոլդովան:
ԵՄ–ի այս փարիսեական մոտեցումը ևս մեկ անգամ ցույց տվեց, թե ինչ երկրերեսանի են այդ կառույցի մոտեցումները այս, կամ այն երկրի հանդեպ:
Ուկրաինայում, փաստացի ձախողում արձանագրելուց հետո, ԱՄՆ-ում և ԵՄ-ում փորձում են Ռուսաստանի դեմ նոր ճակատներ բացել:
Ըստ նրանց, չի կարելի թույլ տալ, որ Մոսկվան ռազմական հաջողություն արձանագրի ուկրաինական ճակատում, որովհետև դրանից հետո նա դա կկապիտալիզացնի դիվանագիտական հարթակում, ինչպես որ դա եղավ Յալտայում 1945-ին, պատերազմում նացիստական Գերմանիայի հանդեպ հաղթանակ տանելուց հետո:
Արևմուտքին չի հետաքրքրում, որ Ռուսաստանի դեմ նրանք պատերազմում են «մինջև վերջին ուկրաինացին» մոտեցմամբ, որտեղ, ըստ տարբեր գնահատականների, զոհվել են 120-ից մինջև 140 հազար ուկրաինացի:
Ավելին, նույնիսկ Ուկրաինայում են դա հասկացել, բայց չգիտեն, թե ինչպես դուրս գան այդ ողբերգական իրավիճակից: Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին դարձել է պատերազմի խորհրդանիշ, և եթե նա հաղթանակով դուրս չգա այս իրավիճակից, ապա ուկրաինացիները այդ չափ մահերը չեն ների նրան: Հիշեցնենք, որ նա նույնպես իշխանության եկավ ուկրաինացիներին խաղաղություն խոստանալով, սակայն իրականում բերեց մեծ և ողբերգական պատերազմ:
Եվ, ահա, Արևմուտքում որոշել են ակտիվացնել իրենց «փափուկ ուժի» գործիքները Վրաստանում, Հայաստանում, Մոլդովայում և հետխորհրդային այլ երկրներում:
Քանի որ այդ շղթայում «ամենաթույլ օղակը» Վրաստանն է, այդ երկրի այսօրվա իշխանությունները սկսել են բաց ձևով պայքարել Արևմուտքի այս քայլերի դեմ:
Որպես առաջին քայլ իշխանությունները որոշել են սորոսական խմբերին հարվածել ֆինանսական և բարոյահոգեբանական հարթակներում:
Նրանք պատրաստվում են ընդունել օրենք, այսպես կոչված «արտասահմանյան գործակալների մասին», որտեղ նշված կլինի այն դրույթը, եթե այդ դաշտում իրավաբանական անձը դրսից ֆինանսավորում ստանա, և այն գերազանցի իր ֆինանսական հոսքերի 20 տոկոսը, ապա այն պետք է համարվի «արտասահմանյան գործակալ» և իր հրապարակային բոլոր քայլերից առաջ պետք է հիշեցման կարգով հրապարակի դա:
Պետք է նշել, որ նման օրենք կա և Ռուսաստանում, և ԱՄՆ-ում: Ընդվ րում, ԱՄՆ-ի օրենքը ավելի խիստ բնույթ ունի, քանզի այն տարածվում է ոչ միայն իրավաբանական, այլև ֆիզիկական անձերի վրա:
Վրաստանի իշխանությունները պնդում են, որ իրենք վերցրել են որպես հիմք ամերիկյան տարբերակը, բայց այն ավելի են մեղմացրել, դուրս թողնելով այդ սահմանափակումներից ֆիզիկական անձնանց:
Հասկանալի է, որ այս քայլից հետո Վրաստանի գրեթե բոլոր սորոսական շրջանակները պիտի աղմուկ բարձրացնեին: Հասկանալի է նաև այն, որ այդ քայլի դեմ պիտի բողոքեին նաև ընդդիմության ներկայացուցիչները, որոնք բաց ֆինանսական օգնություն են ստանում ԱՄՆ-ից և ԵՄ-ից:
Սակայն այս քայլի դեմ պաշտոնապես և ամենակոշտ ձևակերպումներով հանդես եկան նաև ԵՄ-ն և ԱՄՆ-ն, ինչը խիստ վտանգավոր է ներկայիս իշխանության համար: Ամերկացիներն այն տեսակետն են հայտնում, որ «այն ինչ կարելի է Յուպիտերին, չի կարելի մյուսներին»։
Այսինքն, ըստ ամերիկացիների, գործակալների մասին օրինագիծը ԱՄՆ-ին անհրաժեշտ է, բայց Վրաստանին վնասակար, քանզի դրա արդյունքում Վաշինգտոնը զրկվում է այդ երկրում «փափուկ ուժի» գործիքի լիարժեք օգտագործման հնարավորությունից:
Իսկ դա նշանակում է, որ ներկայիս վրաց իշխանություններն ուզում են ապահովագրեն իրենց ամերիկյան բաց ճնշումներից, ինչը թուլացնում է Վրաստանի կախվածությունը ԱՄՆ-ից:
Վրաստանի իշխանությունները չէին գնա այս ծայրահեղ քայլին, եթե չտեսնեին, թե ինչ աստիճանի են փորձում օգտագործել Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլիի գործոնը Արևմուտքում Թբիլիսիի վրա ճնշումներ իրականացնելու համար:
Հենց դրա համար էլ Վրաստանի իշխանություններն որոշեցին հատել Արևմուտքի «կարմիր գիծը», ինչի դիմաց, հավանաբար, այնտեղից կարող են ստանալ պատասխան մեծ հարվածներ:
Սա է իրականությունը:
Արտակ Հակոբյան