Պրահայում Փաշինյանն ոչ միայն վերջակետ դրեց Արցախի ինքնորոշման իրավունքի վրա, այլև Հայաստանի կազմաքանդման հիմքը նախանշեց. Տեսանյութ, լուսանկար
Եվ այսպես, այն ինչ «խոստացել էր» Նիկոլ Փաշինյանն իր դրսի տերերին՝ Պրահայում կյանքի կոչեց: Նա ոչ միայն փաստացի, այլև դե-յուրե արձանագրեց Արցախի ինքնորոշման իրավունքի պաշտպանությունից հրաժարվելու փաստը: Այսինքն, 1988-ից սկսած բոլոր ջանքերը, ուղղված Արցախի ինքնորոշամ համար, Փաշինյանն իր կառավարման չորս տարիների անթացքում ամբողջովին վիժեցրեց: Եթե Հայաստանի ղեկավարը լիներ Թուրքիայի պաշտոնապես հաստատված գործակալ, ապա ինչ պիտի աներ, որ Փաշինյանը չարեց այս չորս տարիների ընթացում: Խիստ կասկածում եմ, որ Թուրքիայի բացահայտ գործակալին կհաջողեր բոլոր այն քայլերի իրականացումը, որին հասավ Փաշինյանը Հայաստանի իշխանական և պետական լծակները օգտագործելով: Նա շարքային արկածախնդիր չէ, նա շատ ավելի հեռուն գնացող սույբյեկտ է, որին մինչև իրենց վերջին շունչը աջակցում են Անկարայում և Բաքվում: Հիշենք ընդամենը 2021 թվականի Հայաստանի ՊՆ Գլխավոր շտաբի հայտարարությանը ինչպես և ինչ մակարդակով արձագանքեցին Անկարայից: Հայաստանի բանակի դեմ միանգամից խոսեցին անձամբ Թուրքիայի նախաֆագ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը, Թուրքիայի ԱԳ ղեկավար Մևլութ Չավուշօղլուն, Թուրքիայի Պաշտպանության նախարարը և նույնիսկ Էրդողանի օգնական Իբրահիմ Քալընը:
Սա ցույց տվեց, թե ինչ աստիճանի էին Անկարայում կարևորում Փաշինյանի նշանակությունն իրենց ծրագրերի կյանքի կոչման համար:
Այսօր արդեն բոլորի համար պարզ դարձավ Փաշինյանի իրական առաքելությունը Հայաստանում: Նա սկզբից վարկաբեկեց հայկական Բանակը, հետո Արցախյան պատերազմի հերոսներին, հետո վարկաբեկեց մեր հաղթանակի բոլոր սիմվոլները, հետո փչացրեց հայ-ռուսական հարաբերությունները, վերջապես այդ ամենից հետո, իր համառ ջանքերի արդյունքում վիժեցվեցին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ֆորմատի բանակցությունները: Նա լեգիտիմ հիմք ապահովեց ադրբեջանական ագրեսիայի համար, իսկ հետո ստիպված եղավ կնքել նոյեմբերի 9-ի նվաստացուցիչ համաձայնագիրը: Բայց նա դրանով չսահմանափակվեց: 2020 թվականից սկսած, երկու տարվա ընթացքում շարունակեց երկրի պետական բոլոր ինստիտուտների կազմասքանդման գործընթացը, իսկ դիվանագիտական հարթակներում Հայաստանի և Արցախի առանց այդ էլ դժվարացած հարցը դարձրեց աշխարհաքաղաքական երկու հիմնական բևեռների կռվախնձոր:
Դրա արդյունքում, Ադրբեջանին ոչ միայն հաջողվեց ամրապնդել իր դիրքերը Արցախի հարցում, այլև սկսեց կասկածի տակ դնել Հայաստանի տարածքային ամբողջականության հարցը:
Փաշինյանի գործունեության շնորհիվ, այսօր Արցախի հարցը դարձել է Ադրբեջանի «ներքին խնդիր», իսկ Հայաստանի տարածքային ամբողջականության հարցը դարձել է աշխարհաքաղաքական հիմնական կենտրոնների կռվախնձոր, որից նույնպես փորձում է օգտվել Ադրբեջանը:
Իսկ Պրահայում երեկվա գործընթացը ցույց տվեց, որ Փաշինյանին հաջողվում է Հայաստանի անվտանգության խնդիրը դարձնել քննարկման առարկա, որից Հայաստանը միայն տուժելու է:
Եթե Հայաստանի ղեկավարը լիներ Թուրքիայի պաշտոնապես հաստատված գործակալ, այս հարցում էլ Փաշինյանի «հաջողությունների» հետ թուրքական շահերի սպասարկման տեսանկյունից չէր կարող մրցել:
Սա է իրականությունը:
Դավիթ Մկրտչյան