Неблагодарность в отдельных случаях становится похожей на предательство Смена власти в Ереване, смена власти в Армении – Андраник Теванян: Видео О партии войны и поражения
28
Совбез ООН «выходит из Армении»? Госдеп США подтвердил: «Прозападный вектор Никол Пашиняна» в действительности является политикой тотального подчинения Армении воли официальной Анкары К чему готовит Пашинян армянский народ Турция сама создала прецедент Посол США лишь озвучила то, на что дал своё согласие Пашинян Реальная капитуляция обсуждается в эти дни в Вашингтоне Турецкая Армения: о чём на самом деле ведёт переговоры Пашинян в Вашингтоне и Брюсселе ДЕКЛАРАЦИЯ народного движения «Мать Армения» Переговоры о ликвидации Происходящее в Лачинском коридоре - прямое следствие того, что заявление от 9 ноября 2020 года более не существует Война в Арцахе
Неблагодарность в отдельных случаях становится похожей на предательство Совбез ООН «выходит из Армении»? Смена власти в Ереване, смена власти в Армении – Андраник Теванян: Видео Госдеп США подтвердил: «Прозападный вектор Никол Пашиняна» в действительности является политикой тотального подчинения Армении воли официальной Анкары Где и когда было решено, что в Армении должна быть создана многотысячная азербайджанская община, а сама Республика должна войти в союз с Турцией и Азербайджаном К чему готовит Пашинян армянский народ Турция сама создала прецедент Посол США лишь озвучила то, на что дал своё согласие Пашинян Реальная капитуляция обсуждается в эти дни в Вашингтоне Турецкая Армения: о чём на самом деле ведёт переговоры Пашинян в Вашингтоне и Брюсселе ДЕКЛАРАЦИЯ народного движения «Мать Армения» От истории совместных побед в прошлом - к безопасному будущему. Акция в память о героях Великой Отечественной войны Переговоры о ликвидации Происходящее в Лачинском коридоре - прямое следствие того, что заявление от 9 ноября 2020 года более не существует О партии войны и поражения Запад рушит систему безопасности Армении руками ее же властей – политолог Армения отказывается от легитиной возможности ввода войск и военной техники в регион: политолог "АРМЕНИЯ ИСЧЕЗНЕТ С КАРТЫ МИРА", ИЛИ КАКОЙ ПЛАН ПОДГОТОВИЛИ ДЛЯ ПАШИНЯНА НА ЗАПАДЕ «Лист» Лаврова в заваренной Николом Пашиняном каше Пашинян не в состоянии изменить ситуацию, его уже списали – Ерванд Бозоян «102 военная база сама себя не закроет, ОДКБ само «из Армении не выйдет», как и российские миротворцы сами себя не выведут из Арцаха» Оппозиция Армении в пух и прах разнесла Пашиняна за нагнетание «антирусской истерии»: Царьград Депутат из оппозиции Армении обвинил Пашиняна в нагнетании «антироссийской истерии» – ТАСС Никол Пашинян превратил Армению в предмет торга – Андраник Теванян. Видео Каждая услуга имеет свою цену Алиев цинично предложил Армении принять «азербайджанских беженцев» в обмен на присутствие «армян в Карабахе» Армения на пороге большого испытания и большой разборки Не будет Армении - значит не станет субъекта, который может призвать к ответственности Когда государство в плену у невежд «Нет майдану в Армении!»: антиукраинская акция у памятника Вазгену Саркисяну

«Սասնա Ծռերը» պահանջելու են նաև Նաիրի Հունանյանի ազատությո՞ւնը. Կամ ինչո՞ւ են լռում Բոլթոնի ու Մամեդյարովի խոսքերի վերաբերյալ

Այսօրվա՝ «Սասնա Ծռերի» ղեկավար կազմի մամլո ասուլիսի գլխավոր թեման, այսպես կոչված, «Անցումային արդարադատության» դրույթների կիրառումն էր Հայաստանում:

Ուշադրություն դարձրեք այն հանգամանքի վրա, որ հանրության մեծ մասի մոտ այս կառույցը ասոցացվում է «Ծովից ծով Հայաստան» գաղափարի, ռուսական բազաները Հայաստանից դուրս բերելու, անարդարության դեմ պայքարի և զինված ապստամբության հետ, որը ոմանք կոչում են ահաբեկչություն: Բայց զարմանալին այն է, որ այս շրջանակները վերջին ժամանակներս քիչ են խոսում Ղարաբաղի մասին, «Ծովից ծովի» մասին: Նույնիսկ Մամեդյարովի ու Իլհամ Ալիևի խոսքերը իրենց արդեն չի հետաքրքրում, քանզի սրանց միակ խնդիրը դարձել է «Անցումային արդարադատության» կիրառման դրույթը մեր երկրում:

Իսկ ի՞նչ է դա նշանակում, կհարցնի շարքային ընթերցողը: Թե ովքե՞ր են իրականում այս մարդիկ և ո՞ւմ պատվերն են կատարում, մի առանձին խոսակցության թեմա է: Ուշադրություն դարձնենք այն հանգամանքի վրա, որ Բոլթոնի այցից հետո, երբ վերջինս խորհուրդ էր տալիս մեզ փոխել մեր «հին կարծրատիպերը» մեր հարևանների վերաբերյալ, սրանցից ծպտուն անգամ դուրս չեկավ: Մինչդեռ «Ծովից Ծովի» կողմնակիցները պիտի պիկետներ կազմակերպեին ԱՄՆ դեսպանատան մոտ: Սակայն ավաղ, սրանց ծրագրերը բոլորովին այլ բնույթ ունեն, իսկ ռազմահայրենասիրական հռետորաբանությունը հանրության առավել պարզունակ ու միամիտ զանգվածների համար է նախատեսված:

Այս կառույցի վերաբերյալ ամբողջական վերլուծությանը մենք դեռ կանդրադառնանք հետագայում, իսկ այսօր կանգ առնենք այն խնդրին, որի մասին, կոնկրետ խնդիրներ հետապնդելով, խոսում են երեք շրջանակներ՝ «Սորոսի»-ի հիմնադրամը և նրան մոտ կանգնած շրջանակները, «Սասնա Ծռերը» և Փաշինյանի շրջապատի մի մասը:

Մենք այսօր նաև չենք անդրադառնա, թե ինչի կհանգեցնի հայաստանյան տնտեսությանը, եթե կոռուպցիայի դեմ պայքարի շրջանակներում մեզ մոտ կիրառվի այդ չարաբաստիկ «Անցումային արդարադատության» դրույթը: Ի դեպ, համաշխարհային պրակտիկայում այս գործիքակազմը կիրառվել է բացառապես քաղաքական հետապնդումների մասով:

Դրա մասին էլ մենք մանրամասն կներկայացնենք, թե ինչի է կիրառվել և ինչ խնդիրներ է դրանով լուծվել Իսպանիայում, Չիլիում, Արգենտինայում և այլն: Հատուկ շեշտենք, որ սկզբնական կապիտալի կուտակման բացահայտումների վերաբերյալ միջազգային փորձին ոչինչ հայտնի չէ, քանզի այդ քայլով երկրի տնտեսությունը հնարավոր կլինի ամբողջովին կազմալուծել: Թե ինչու և ովքեր են ուզում դրսում Հայաստանի տնտեսությունը կազմալուծել, կարծում ենք հասկանալի է բոլորի համար: Դրանից հետո հեշտ կլինի համոզել հայ հանրությանը՝ հրաժարվել «հին կարծրատիպերից»՝ մեր հարևանների վերաբերյալ:

Բայց դա էլ չենք քննարկի այսօր, այլ պարզապես կփորձենք մոդելավորել, թե ինչ կլինի, եթե Վարուժան Ավետիսյանի ու Գարեգին Չուքասզյանի գաղափարները՝ «Ապստամբության իրավունքի» մասով, կյանքի կոչվեն մեր երկրում:

«Ապստամբության իրավունքը» դրսում և Հայաստանում

«Ապստամբության իրավունքի» թեզը հայտնի էր դեռ հին ժամանակներից: Օրինակ Յոհան Սոլսբերիացին իր աշխատանքներում գրում էր, որ «Բռնապետին սպանելը ոչ միայն արդարացի է, այլև ճիշտ է և օրինական»: Հետագայում այս դրույթը ակտիվորեն սկսեց օգտագործել նաև այնպիսի աշխարհահռչակ լիբերալ լուսավորիչ, ինչպիսին Ջոն Լոքն էր: Հենց այդ հանգամանքն էլ մեծ ազդեցություն թողեց նրա վրա, որ այս սկզբունքը մտավ նույնիսկ ԱՄՆ-ի Անկախության Հռչակագրի մեջ: Հետագայում դա օգտագործեցին նաև ֆրանսիացի հեղափոխականները: Օրինակ՝ 1789-ի քաղաքացու իրավունքի և ազատության հռչակագրի 2-րդ հոդվածը հենց այս դրույթի մասին է: Ֆրանսիացիները նույնիսկ առաջ գնացին ամերիկացիներից և ավելի խստացրեցին այս դրույթը, որտեղ մասնավորապես նշվում է հետևյալը. «Եթե Տիրիակալը խախտում է ժողովրդի սուվերեն իրավունքը, ապա ապստամբները իրավունք ունեն նույնիսկ նրան սպանելու»: Հավելենք, որ այս դրույթը մտած է այսօրվա Ֆրանսիական Սահմանադրության մեջ, որն ընդունվել է 1958-ի հոկտեմբերի 4-ին:

Ամփոփելով վերը նշածը, կարող ենք ասել, որ իրոք որոշ հայտնի երկրներում «Ապստամբության իրավունքի» սկզբունքը գործում է: Սակայն երկրների մեծ մասը մերժում է այս թեզը և քաղաքագետների ու իրավաբանների մեջ այս հարցում միասնական կարծիք չկա:
Սա, ինչ վերաբերում է դրսի փորձին:

Ինչպե՞ս են այս դրույթին վերաբերում Հայաստանում

Երբ «Սասնա ծռերը» խոսում են այս դրույթի անհրաժեշտության մասին, պարզ երևում է, որ նրանք այս դրույթի իրական բովանդակությանը ծանոթ չեն: Նրանց ինչ որ մեկը դրսից հուշել է, քանզի այսչափ պարզունակ չէին ներկայացնի իրենց ուզածը: Ինչ խոսք, այս թեման էլ կարելի է քննարկման առարկա դարձնել, սակայն այն չի կարող կիրառվել հետին թվով:

Փորձենք հասկանալ, թե ինչ կստացվի, եթե այս ամենը կյանքի կոչվի մեր երկրում:

Եթե «Սասնա ծռերը» ապստամբներ են, ապա իրոք պիտք է նույնիսկ ոստիկաններին սպանողները արդարացվեն: Բայց այդ դեպքում պետք է արդարացվի նաև Նաիրի Հունանյանը: Ինչո՞վ է Նաիրին պակաս, ասենք Սեֆիլյանից կամ Վարուժանից:

Երբ Նաիրին սպանում էր Վազգեն Սարգսյանին, նույնպես հիմնավորում էր այն իր ընդվզման իրավունքով: Քանզի Վազգեն Սարգսյանը 1996-ին ճնշել էր ժողովրդի ընդվզումը: Ըստ «Սասնա ծռերի»՝ եթե կարելի էր ապստամբել Սերժ Սարգսյանի բռնապետական ռեժիմի դեմ, ապա ինչո՞ւ Նաիրր Հունանյանին չէր կարելի ընդվզել Վազգեն Սարգսյանի բռնապետական ռեժիմի դեմ: Չէ որ «Ապստամբության իրավունքի» առջև հավասար են՝ և՛ «Սասնա ծռերը», և՛ Նաիրի Հունանյանը:

Շարունակելով այս տրամաբանությունը՝ նշենք հետևյալը. եթե Քոչարյանը խախտել է սահմանադրական կարգը, ըստ «Ապստամբության իրավունքի» դրույթի, ապա նույն ձևով այդ կարգերը խախտել են նաև Լևոն Տեր-Պետրոսյանն ու Սերժ Սարգսյանը, և ուրեմն նրանք էլ պիտի պատասխանատվության կանչվեն: Իսկ դա կնշանակի, որ Հայաստանի 28 տարվա պատմության ընթացքում մենք ունեցել ենք միմիայն «հանցավոր իշխանություններ»:

Թե ինչ հետևանքների կբերի այս ամենը Հայաստանի համար, մենք մանրամասն կներկայացնենք մեր հաջորդ վերլուծություններում:

Բայց մի հարցում, «ծռերը» ճիշտ են. եթե Քոչարյանին մեղադրում են «Սահմանադրական կարգը» խախտելու մեջ, ապա անխուսափելիորեն առաջ է գալու Սերժ Սարգսյանի ու Լևոն Տեր-Պետրոսյանի մեղադրվելու հանգամանքը, քանզի ընտրովի մեղադրանքները կբերեն երկրի իրավական համակարգի փլուզմանը:

Կամ մենք ընդունում ենք «Ապստամբության իրավունքի» թեզը, կամ՝ ոչ. սա է դիլեման:

Այստեղ կա երեք տարբերակ:

Տարբերակ առաջին

Մենք ընդունում ենք այս դրույթը և հայտարարում ենք, որ այն կիրառելի է նաև անցած 28 տարիների համար: Այս դեպքում մենք երկիրը քաղաքական քաոսի մեջ կդնենք և կարճ ժամանակահատվածում կկորցնենք նաև Ղարաբաղը, միգուցե նաև պետականությունն ընդհանրապես, այն ինչ ցանկանում են մեր դրսի «բարեկամները»:

Տարբերակ երկրորդ

Մենք Սահմանադրության մեջ փոփոխություն ենք իրականացմնում՝ հարմարեցնելով այն «Ապստամբության իրավունքի» հայեցակարգի հետ, բայց միաժամանակ նշում, որ այն կիրառելի կլինի օրենքի փոփոխությունից հետո և հետադարձ ուժ չի ունենա:

Այս դրույթը նույնպես վիճելի է: Միգուցե դա կարող է կանխել իշխանությունների լճացումը, բայց և միաժամանակ անկայունության մեծ տարր կմտցնի երկրի քաղաքական կյանքի մեջ:

Տարբերակ երրորդ

Այս դրույթը մերժվում է ամբողջովին, քանզի իր մեջ պարունակում է անկայունության մեծ վտանգ. չլուծված Ղարաբաղյան խնդրի պարագայում «ապստամբության իրավունքի» կոնցեպտը կարող է դրսի ուժերի համար միջամտելու գործիք դառնալ:

Մենք կարող ենք շարունակել այս ամենը քննարկել, բայց, ցավոք, պիտի նշենք, որ այս դրույթը մեզ գցված է դրսից և կոնկրետ նպատակներով:

Ահա թե ինչու ենք կրկին հորդորում Փաշինյանի վարչակազմին զերծ մնալ էպատաժային գնահատականներից՝ կախված լինի դա կոռուպցիայի թեմային, մարտի 1–ի գործին, թե «Անցումային արդարադատության» կոնցեպտին:
Քանզի «պանդորայի արկղը» բացելուց հետո, այն երբեք չի փակվի, մենք կկորցնենք մեր զարգացման վերջին հնարավորությունը, ներքին անկայունությունը կազդի նաև Ղարաբաղի վրա, իսկ դրանից հետո Հայաստանում կարող է սկսվել համատարած վենդետաների շարքը: Պահը շատ ավելի լուրջ է, քան ոմանք հասկանում են. սա՛ է իրականությունը:

Արտակ Հակոբյան

Հետևեք մեզ Telegram-ում
Հետևեք մեզ YouTube-ում
Websiite by Sargssyan
Հետևեք մեզ Facebook-ում https://www.facebook.com/ZhamLratvakan