ՀՀ-ում արգելափակվել են «Երեկոն Վլադիմիր Սոլովյովի հետ» և «Կիրակի երեկոն Վլադիմիր Սոլովյովի հետ» հաղորդումները Լևոն Քոչարյանի անունից կեղծ հայտարարություններ են տարածվում (տեսանյութ) Բաղանիսցիները զայրացած են. վրդովված են իշխանության հայտարարություններից․ «Հայաստան» խմբակցություն
29
Հայաստանում ԵՄ առաքելությունը վերածվում է ՆԱՏՕ-ի առաքելության. Լավրով Օրակարգը մեկն է՝ հայկական պետականության փրկությունը. ՀՅԴ Բյուրո ՀՀ անվտանգության գլխավոր սպառնալիքը Ն. Փաշինյանն է, այլ ոչ թե Արցախի պետական ինստիտուտները․ Իշխան Սաղաթելյան «Միասին» շարժումը կոչ է անում ԱԺ ուժերին Փաշինյանին անվստահություն հայտնելու ԱԺ որոշման նախագիծ ներկայացնել Փաշինյանը պատրաստվում է Հայաստանի «հովանավոր» դարձնել Թուրքիային․ հետևանքը՝ ցեղասպանությունն է. Երվանդ Բոզոյան (տեսանյութ) Փաշինյանի համար Արցախի վտարանդի կառավարությունը անվտանգային սպառնալիք է, նա սպառնաց ԼՂՀ-ն «լուծարելու» փաստաթուղթը հայրենակիցներին փրկելու միակ միջոցն էր. Սամվել Շահրամանյան Էլ ճանապարհ սարքելն ո՞ւմ է պետք. «Փաստ» Կառավարության օրակարգում չզեկուցվող բազմաթիվ կարևոր հարցեր կան. Ուղիղ Կոռուպցիան գերեզմանատուն է հասել, բայց չի մահացել. «սև փողեր»՝ Երևանի բյուջեի հաշվին (տեսանյութ) Պատերազմ Արցախում
Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի Իմ պատվից և արժանապատվությունից ցածր կլինի Ալեն Սիմոնյանին դատի տալը. Աննա Մկրտչյան. Տեսանյութ Վլադիմիր Պուտինը շատ զարմացած էր, որ Փաշինյանը Լեռնային Ղարաբաղը ճանաչեց Ադրբեջանի մաս․ Լավրով Ալենը ստում է, ստում է, ստում է, ստում է․ Գագիկ Համբարյան ՀՀ-ում արգելափակվել են «Երեկոն Վլադիմիր Սոլովյովի հետ» և «Կիրակի երեկոն Վլադիմիր Սոլովյովի հետ» հաղորդումները Հակաարցախյան գրոհ. ի՞նչը չի մարսել Փաշինյանը. «Հրապարակ» Փաշինյանը ոչինչ չի խնայում իր անձնական պաշտպանությունն անխոցելի դարձնելու համար. «Հրապարակ» Արցախցիների հանրահավաքը հունից հանել է Փաշինյանին Ոսկեպարցիներն անհամբեր Փաշինյանին են սպասում Հայաստանում ԵՄ առաքելությունը վերածվում է ՆԱՏՕ-ի առաքելության. Լավրով Լևոն Քոչարյանի անունից կեղծ հայտարարություններ են տարածվում (տեսանյութ) Նիկոլը Տավուշում պատերազմ է սկսում (տեսանյութ) Բաղանիսցիները զայրացած են. վրդովված են իշխանության հայտարարություններից․ «Հայաստան» խմբակցություն Ո՞րն է, Նիկոլ, քո հայրենիք. «Կարճ ասած» (տեսանյութ) Օրակարգը մեկն է՝ հայկական պետականության փրկությունը. ՀՅԴ Բյուրո ՀՀ անվտանգության գլխավոր սպառնալիքը Ն. Փաշինյանն է, այլ ոչ թե Արցախի պետական ինստիտուտները․ Իշխան Սաղաթելյան «Նոր ուժ». Հայկ Մարությանը կուսակցություն է հիմնում «Միասին» շարժումը կոչ է անում ԱԺ ուժերին Փաշինյանին անվստահություն հայտնելու ԱԺ որոշման նախագիծ ներկայացնել Փաշինյանի կողմնակիցներից և թիմակիցներից քանիսին դեռ կարգելեն մուտք գործել Ռուսաստան (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանի քաղաքականությունը հանգեցնում է ՀՀ-ում պետականության վերացման․ ռազմական վերլուծաբան (տեսանյութ) Որոշակի իրադարձություններ և տրամադրություններ՝ Հայաստանի էլիտաների մասով, մտահոգիչ են․ ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Կորել են բնաՊԱՀՊԱՆԱԿները, համարել անվավեր Ըստ Ժաննա Անդրեասյանի՝ Կոնսերվատորիայի շուրջ ոչինչ էլ տեղի չի ունենում, «Գոյ» թատրոնի վերաբերյալ որոշումն էլ փոփոխման ենթակա չէ. տեսանյութ Հայ-վրացական սահման տանող ճանապարհի մի հատվածում երթևեկության սահմանափակումներ կան Ինչպես հետ մնացինք Վրաստանից․ Եվրո–2024–ն առանց Հայաստան Փաշինյանը պատրաստվում է Հայաստանի «հովանավոր» դարձնել Թուրքիային․ հետևանքը՝ ցեղասպանությունն է. Երվանդ Բոզոյան (տեսանյութ) Փաշինյանի համար Արցախի վտարանդի կառավարությունը անվտանգային սպառնալիք է, նա սպառնաց ԼՂՀ-ն «լուծարելու» փաստաթուղթը հայրենակիցներին փրկելու միակ միջոցն էր. Սամվել Շահրամանյան Արցախի պաշարման սպառնալիքի կրկնության առաջ ենք. Կարեն Վրթանեսյան (տեսանյութ) Արցախցիների համար 40+10 ծրագրի ժամկետը երկարաձգվեց մինչև տարեվերջ

Ինչո՞ւ են զբոսաշրջիկները գերադասում Վրաստանը, այլ ոչ թե Հայաստանը

Տարածված տեսակետը, որ Վրաստանն ունի ծով, իսկ Հայաստանը` ոչ, և դրա պատճառով են այնտեղ ավելի շատ զբոսաշրջիկներ գնում, քան` Հայաստան, արդեն վաղուց հնացած և պարզունակ տեսակետ է: Այս տեսակետն ավելի շատ Հայաստանի իշխանությունների համար պաշտպանվելու վահանակ է, որի միջոցով հայ իշխանավորները փորձում են թաքցնել իրենց բոլոր ձախողումներն այս հարցում: Ինչ խոսք, ամռանը ծովի գործոնն ավելի գրավիչ է դառնում զբոսաշրջիկների համար: Սակայն եթե ուշադրություն դարձնենք, թե ինչ ահռելի քանակի զբոսաշրջիկներ են զբոսնում Թբիլիսիի փողոցներում, ապա պետք է մտորել, թե բացի ծովից էլ ինչ գործոններ են, որ խանգարում են զբոսաշրջիկներին` Հայաստան գալ:

Եվ այսպես, թվարկենք այն գործոնները, որոնց պատճառով այս ոլորտում Հայաստանը պարտվում է Վրաստանին:

Պատճառ 1

Ավիատոմսեր

Արդեն քանի տարի է, խոսվում է այն մասին, որ զբոսաշրջության զարգացման գլխավոր գործոններից է էժան և մատչելի ավիատոմսը: Հայաստանի քաղաքացիներն իրենց մաշկի վրա են զգում այս փաստը: Սակայն այս տարիների արդյունքում այս խնդիրը այդպես էլ չլուծվեց: Պարզ է, որ այստեղ ծովի գործոնը ոչ մի կապ չունի: Պարզապես Վրաստանի իշխանությունները ստրատեգիկ նպատակ են դրել իրականում իրենց մոտ զարգացնել զբոսաշրջությունը, մինչդեռ Հայաստանում կառավարում են խոպանչու գիտակցությամբ: Հենց դրա պատճառով էլ այս հարցում փոփոխություն չկա և չի լինի:

Պատճառ 2

Ազգային արժույթի կուրսը

Վրաստանն իր տնտեսական զարգացման հարցում փորձում է հաշվարկել շատ գործոններ` արտահանման ոլորտները խրախուսելու համար: Եվ այստեղ կարևորագույնն ազգային արժույթի գործոնն է: Մինչդեռ Հայաստանում բոլոր տիպի որոշումները պայմանավորված են մեկ, երկու, երեք անձերի շահերով: Հայաստանում երբևիցե պատական քաղաքականություն չի եղել, պարզապես զարմանալին այն է, որ այսպիսի քաղաքականությունը հանդուրժվում է հանրության մեծ մասի կողմից, ինչը նշանակում է, որ այդ չարաբաստիկ պետական մտածողությունը չկա նաև հանրության մեծ մասի մոտ: Սա թերևս պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ հայերն իրենց վերջին թագավորությունը կորցրել են 600 տարի առաջ, այն էլ Կիլիկիայում, մինչդեռ վրացիները ընդամենը 200 տարի առաջ ունեին իրենց թագավորությունը, և ուրեմն, նաև պետականությունը:

Վրացիները պահպանեցին իրենց իշխանական տոհմերը, մինչդեռ Հայաստանում քանի հարյուր տարի է, իշխում էին հոգևորական, կղերապահպանողական վերնախավերը: Հավանական է, այդ հանգամանքով է բացատրվում նաև այն, որ Վրաստանում կա քաղաքացու գաղափար, արժանապատվության գաղափար, Հայաստանում այն, հատկապես վերջին 7 – 8 տարիների ընթացքում, գրեթե վերացման եզրին է:

Պատճառ 3

Ճանապարհային հարկ

Շատ  արտասահմանցի վարորդներ նկատել են, որ Վրաստան մուտք գործելիս նրանք ոչ մի հարկ չեն վճարում: Մինչդեռ Հայաստանի սահմանը հատելիս նրանք պետք է վճարեն, այսպես կոչված, ճանապարհային հարկ: Բացի այդ, պետք է պարտադիր ապահովագրեն իրենց մեքենան, որը զբոսաշրջիկը նույնպես դիտարկում է որպես հարկատեսակ: Արդյունքում, եթե օրինակ օտարերկրյա զբոսաշրջիկը ցանկանա մեքենայով մուտք գործել Վրաստան, ապա նա կարող է դա անել առանց հարկ վճարելու, մինչդեռ Հայաստան մուտք գործելիս նա պետք է վճարի մոտ 50 դոլար գումար, որի մեջ մտնում է այդ նույն չարաբաստիկ ճանապարհային հարկը և ապահովագրությունը: Այստեղ խնդիրը ունի նաև իր բարոյական կողմը նույնպես: Զբոսաշրջիկը նկատում է, որ Վրաստանում առկա են փայլուն որակի ճանապարհներ, որի համար նա հարկ չի վճարում, մինչդեռ Հայաստան մտնելիս ճանապարհների որակը զգալիորեն վատանում է, և զբոսաշրջիկը պետք է վճարի այդ վատ ճանապարհի հարկը:

Ինտերնետի դարում այդ զբոսաշրջիկը կնկարահանի իր ողջ ճամփորդությունը Հայաստանով և Վրաստանով և կներկայացնի համաշխարհային հանրությանը, ինչը հաճախ հենց այդպես էլ լինում է: Եվ ինչքան էլ կառավարությունը քննարկումներ անցկացնի զբոսաշրջության զարգացման վերաբերյալ, միևնույնն է, այս ամենն ընկալվելու է որպես փարիսեցիություն, որովհետև ժամանակակից աշխարհում զբոսաշրջիկները այս կամ այն երկիր մեկնելիս կողմնորոշվում են ոչ թե կառավարությունների քննարկումներով, այլ` պրակտիկ փաստերով: Եվ զարմանալի չէ, որ Թբիլիսիի փողոցներում այդքան շատ զբոսաշրջիկ կա, իսկ զբոսաշրջության ավելացումը իր մուլտիպլիկացիոն էֆեկտն է տալիս տնտեսության այլ ճյուղերի վրա, ծառայություններ, գյուղատնտեսություն և այլն:

Պատճառ 4

Հյուրանոցների քանակ և գներ

Ցանկացած զբոսաշրջիկ ականատեսն է դառնում, թե ինչ ահռելի քանակի հյուրանոցներ կան Թբիլիսիում, ընդ որում տարբեր գնային առաջարկների, թանկ, էժան և միջին կարգի: Իսկ հյուրանոցների քանակը ծնում է կատաղի մրցակցություն: Իսկ մրցակցությունն էլ իր հերթին բերում է հյուրանոցային ծառայությունների որակի բարձրացման:

Հայաստանում ճիշտ հակառակ պատկերն է: Այստեղ չկան շատ հյուրանոցներ, որովհետև չկա շատ զբոսաշրջիկ: Միջին գնի հյուրանոցներն էլ շատ չեն: Այսինքն, Հայաստանում հյուրանոցային համակարգը պատրաստ չէ սպասարկել մասսայական տուրիզմը: Եվ տպավորությունն այնպիսին է, որ Հայաստանում հյուրանոցները կառուցում են սփյուռքահայերին «կլպելու» համար:

Այսքանից հետո խոսել տուրիզմի մուլտիպլիկացիոն էֆեկտի մասին` տնտեսության մյուս ճյուղերի վրա, անիմաստ է:

Եվ վերջում կուզեինք ևս մի քանի շեշտադրումներ անել:

Հայտնի է, որ Հայաստանում այս ոլորտին առնչվող միակ ճյուղը, որը քիչ թե շատ զարգացած էր համարվում, դա տաքսի ծառայությունների համակարգն էր, ինչը բնորոշ է բոլոր աղքատ երկրներին: Այս տարի այս հարցում Վրաստանում նույնպես դրական տեղաշարժ է կատարվել, և Թբիլիսիի տաքսի ծառայությունների համակարգը պրակտիկորեն չի զիջում հայկականին: Տաքսիստների որակի մասին խոսել նույնպես չէինք ուզենա, քանզի այստեղ էլ համեմատությունը մեր օգտին չէ: Հայ տաքսիստների մեծ մասը ռաբիս երաժշտության սիրահար է ու շատախոս: Ընդ որում այդ շատախոսության մեջ ոչ մի պոզիտիվ բովանդակություն չկա, կամ` իռացիոնալ դժգոհություն սեփական երկրից, կամ էլ` ծիծաղելի անձնական հպարտություն` փորձելով կոմպենսացնել անձնական ներկա վիճակը: Վրացի տաքսիստները երբեք հեքիաթներ չեն պատմում, թե իրենք նախկինում եղել են նախարար կամ բարձր պաշտոնյա, փոխարենը քչախոս են, ոչ ռաբիս երաժշտության սիրահար, և ամենակարևորը` իրենք զբոսաշրջիկի առջև հանդիսանում ոն որպես երկրի ներկայացուցիչ:

Նույնը վերաբերվում է նաև մաքսատան աշխատողներին: Զարմանալիորեն վրացի մաքսատան աշխատողները զբոսաշրջիկների հետ շփվելիս իրենց պահում են զուսպ և կիրթ, մինչդեռ հայ մաքսավորներից շատ – շատերը իրենց պահում են չտեսի նման, և այնքան ավելորդ հարցեր են տալիս, որ զարմացնում են օտարերկրյա զբոսաշրջիկներին: Օրինակ վերջերս ֆրանսիացի զբոսաշրջիկը Հայաստանի մաքսատունն անցնելիս նկատողություն արեց մաքսատան աշխատողի, որ ինքը շատ երկրների սահմաններ է անցել, սակայն Հայաստանի մաքսատան աշխատողի նման «հետաքրքրասերի» չի հանդիպել:

Մենք կարող ենք թվարկել նաև այլ պատճառներ, որտեղ նույնպես Վրաստանի հետ համեմատությունն ի օգուտ մեզ չի լինի. բանկային ծառայությունների աշխատանք, քարտային սապասարկման տարածվածություն, տարբեր տիպի ծառայությունների որակներ և այլն: Սակայն այս ամենը հետևանք են վերը նշված 4 հիմնական պատճառների:

Շատերը նշում են, որ վրացիներն ավելի արտիստիկ ազգ են, ավելի հյուրասեր են հայերից և բերում են շատ տարատեսակ պատճառներ, մինչդեռ դրանք հետևանք են, քանզի մասսայական տուրիզմը դաստիարակում է նաև զբոսաշրջիկներ ընդունող երկրի ժողովրդին, իսկ տուրիստ չտեսած ժողովուրդը օբյեկտիվորեն մնում է բռի և գավառական հակումներով լի:

Սա է իրականությունը:

Այսինքն, այստեղ էլ չկան լավ և վատ ժողովուրդներ, այլ կան լավ և վատ իշխանություններ: Բայց մեկ հանգամանք այնուամենայնիվ, ազդում է այս ամենի վրա. երկար ժամանակահատվածում պետականություն կորցրած ժողովուրդը լուրջ պրոբլեմ ունի ժամանակակից պետություն կառուցելու համար, մանավանդ ժողովուրդը, որը հարյուրամյակներ դաստիարակվել է կղերապահպանողական վերնախավի կողմից` ներարկվելով ստրկական մտածողությամբ և սեփական ուժերին չհավատալու գաղափարներով:

Արտակ Հակոբյան

Հետևեք մեզ Telegram-ում
Հետևեք մեզ YouTube-ում
Websiite by Sargssyan
Հետևեք մեզ Facebook-ում https://www.facebook.com/ZhamLratvakan