Ինչու՞ Էրդողանը որոշեց մարտի 1-ին հանրահավաք անցկացնել Երեւանում
Վերջին իրադարձությունները, հատկապես ՀՀ զինված ուժերի գլխավոր շտաբի հայտարարությունը, մեծ անհանգստություն առաջացրեցին առաջին հերթին Անկարայում: Թուրքիան այն կարծիքին է, որ Գլխավոր շտաբի հայտարարությունից հետո այլ ուժային կառույցներ՝ ոստիկանությունն ու ԱԱԾ-ն, նույնպես կարող են դուրս գալ Նիկոլի ազդեցության տակից: Դրանից հետո Փաշինյանը վերջնականաապես կարող է կորցնել իր իշխանությունը: Մինչդեռ Նիկոլի իշխանության կորուստը Էրդողանի համար կդառնա լուրջ ռազմավարական ձախողում:
Նշենք, որ անցած 30 տարիների ընթացքում Թուրքիան առաջին անգամ այսքան բացահայտ կերպով արձագանքեց հայաստանյան ներքաղաքական գործընթացներին: Նախկինում Հայաստանը նույնպես ունեցել է ներքաղաքական ցնցումներ, բայց Թուրքիան երբեք այս կերպ չի արձագանքել դրանց: Մինչդեռ Գլխավոր շտաբի վերջին հայտարարությունից հետո մեկ օրվա ընթացքում պաշտոնական Անկարան արձագանքեց դրան 3 տարբեր մակարդակներում. նախ՝ Թուրքիայի արտգործնախարարը սատարեց Նիկոլ Փաշինյանին, որից հետո հայտարարություն արեց Էրդողանի խորհրդական Իբրահիմ Քալիմը, իսկ վերջում՝ Թուրքիայի նախագահը` Էրդողանը, անձամբ աջակցեց Փաշինյանին, հակադրվելով Հայաստանի գլխավոր շտաբին: Դա իր տեսքով և բովանդակությամբ աննախադեպ երեւույթ էր:
Նման արձագանքով Էրդողանը ստիպված էր գործնականում «խաղալ բաց դաշտում», ինչը ակնհայտ դարձավ հայ հասարակության մեծ մասի համար: Մեր հասարակության ճնշող մեծամասնության համար վերջապես պարզ դարձավ, թե ովքեր են Փաշինյանն ու նրա «նեղ խմբակը», որոնք խաբեությամբ իշխանության եկան 2018-ին՝ բազում խոստումներ բաժանելով հասարակությանը:
2018-ին այս ամենը շատերի համար տեսանելի չէր, բայց այսօր գրեթե 3 տարվա ընթացքում արձանագրված արդյունքները բոլորի համար տեսանելի են: Թուրքիան Փաշինյանի ձեռքով ստացավ գրեթե այն ամենը, ինչ ուզում էր: Իսկ այն էլ, ինչը Անկարան չստացավ, տեղի ունեցավ Մոսկվայի միջամտության շնորհիվ, ինչը կանխեց թուրքական ծրագրերի իրականացումը:
Էրդողանի համար Փաշինյանի նման նշանակալի գործընկեր կորցնելը «մեծ շքեղություն» կլինի, և այդ պատճառով է, որ Էրդողանը մարտի 1-ին որոշեց հանրահավաք անցկացնել Երեւանի կենտրոնում:
Ֆորմալ տեսակետից՝ Փաշինյանն է հայտարարում այս հանրահավաքի մասին, բայց այսօր մենք արդեն գիտենք, որ Նիկոլը պարզապես սովորական խամաճիկ է Էրդողանի ձեռքում, և հաշվի առնելով, թե ինչ պատմություն է ունեցել հայ ժողովուրդը, մենք անձամբ հետևելու ենք բոլորին, ովքեր կլինեն ներգրավված մարտի 1-ին կազմակերպված այս հանրահավաքի կազմակերպման գործընթացում: Սկսած Փաշինյանի մենեջերներից, վերջացրած «սովորական Պողոսներով»:
1915-ի հիշողությունը մեզ թույլ չի տա ներել այս բոլոր մարդկանց, անկախ այն արդարացումներից, որոնք նրանք հետագայում կներկայացնեն` արդարացնելու համար իրենց մասնակցությունը մարտի 1-ի հանրահավաքին: Ակնհայտ է, որ Էրդողանը երազում է, որ Հայաստանը դադարի գոյություն ունենալ, ինչը նշանակում է, որ բոլոր նրանք, ովքեր մասնակցում են Փաշինյանի և Էրդողանի հանրահավաքին, իրականում զբաղվելու են հակապետական գործունեությամբ, որի համար պատսխանատվության ենթարկվելը չի ուշանա:
Դավիթ Մկրտչյան