Հայն աշխարհի ամենավատ ժողովո՞ւրդն է
Ինչպես հայտնի է Հայաստանն կորոնավարակի տարածման հարցում նոր ռեկորդներ է արձանագրում: Այսօրվա դրությամբ արդեն Հայաստանն վարակի տարածման հարցում մեկ մլն մարդու հաշվարկով գտնվում է արդեն աշխարհում 9-րդ տեղում: Մեզնից հետ են միայն Անդորան, Քուվեյտը, Բահրեյնը, Չիլին, Քաթարը և էլի մի քանի երրորդական տիպի երկիր:
Այսինքն` այս ցուցանիշով մենք առաջ ենք ոչ միայն մեր հարևաններից, ԱՊՀ երկրներից, նախկին հետկոմունիստական երկրներից, այլև արևմտյան եվրոպայի երկրներից, ներառյալ Շվեդիայից, որտեղ ընդանրապես կարանտին չի պահպանվել: Բելառուսից, որի ղեկավարը հայտարարում էր, որ իր երկիրն գիտակցված կերպով չի փակելու իր տնտեսությունը:
Այսինքն, եթե դիտարկենք այս վարակի տարածվածության քարտեզը, ապա կտեսնենք, որ մենք փաստացի առաջին տեղում ենք գտնվում բոլոր քիչ թե շատ հայտնի երկրների շարքում:
Ինչո՞ւ է այդպես ստացվել, շատ է խոսվել: Իշխանություններն այս իրավիճակի մեղքն բարդում են մեր ժողովուրդի վրա: Իբրև մենք անկազմակերպ, փնթի ժողովուրդ ենք, ով չի ուզում ենթարկվել առողջապահական անվտանգության տարրական կանոններին:
Այսօր էլ մեր հայտնի մտավորականներից գեղանկարիչ և բանաստեղծ Սամվել Սևադան մոտավորապես նույն դիտարկումն է կատարել` այցելելով Գառնի և Գեղարդ և այնտեղ տեսնելով, թե ինչպես են մարդիկ առհամարում առողջապահական տարրական կանոններն:
Կարելի է ասել, որ իշխանության քարոզն իր արդյունքն տալիս է:
Քանզի մարդն իր տեսածի հիման վրա է միայն փորձում եզրահանգման գալ:
Բայց այդ դեպքում պետք է այդ մարդիկ փորձեն նաև սեփական բանականությունն աշխատեցնել նույնպես: Օրինակ, ըստ ցուցանիշների, Հայաստանում վարակի տարածման թիվը 9765 է: Հարևան Վրաստանում այդ ցուցանիշն 239-ն է: Այսինքն Հայաստանում վարակվածների թիվը մեկ մլն-ի վրա ավելի քան 40 անգամ շատ է, քան մեր հարևանների մոտ:
Կարելի՞ է ասել, որ հայերը վրացիներից 40 անգամ ավելի փնթի, անզարգացած և հետամնաց են: Իհարկե` ոչ: Օրինակ, Վրաստանի Ջավախքի տարածքում այսօր գեթ մեկ վարակված մարդ չկա: Այսինքն` այս վարաքի տարածումն էթնիկ հատկությունների կապ չունի: Հակառակ դեպքում պետք է պնդենք, որ հայության մեջ ջավախահայերն և ընդանրապես վրացահայերն նույնպես մոտ 40 անգամ ավելի բարձր մակարդակ ունեն, քան հայության մյուս հատվածները:
Սակայն, քանի որ նման եզրահանգման գալը անմեխսունակություն է, նշանակում է, որ հայաստանցիներին մեղադրելը, որ առողջապահական կանոններին չեն ենթարկվում նույնպես հիմարություն է:
Քանզի, եթե հետևենք այդ տրամաբանությանը, ապա կստացվի, որ հայերն աշխարհի ամենափնթի ժողովուրդներից է: Աֆրիկայի, Լատինական Ամերիկայի ժողովուրդներից էլ ավելի հետամնաց են, սակայն պարզ է, որ դա իրականությանը չի համապատասխանում:
Ուրեմն այս իրավիճակի պատճառներն պիտի փնտրենք, ոչ թե ժողովուրդի, այլ անվորակ, փնթի և անգրագետ կառավարման մեջ, որի արդյունքում Հայաստանը հայտնվել է այսպիսի խայտառակ վիճակի մեջ:
Այ այստեղ արդեն իսկական մտավորականը պիտի համարձակվի իր տեսակետն հայտնի, մանավանդ, որ դրա արդյունքում երկրում հաստատ երկրաշարժ չի լինի: Եվ մտավորականն էլ հաստատ իր այս գնահատականի համար չի գնդակահարվի:
Այստեղ է մեր երկրի ողջ խնդիրներն: Մենք իշխանության հանդեպ պահանջատեր ժողովուրդ չենք: Մեր պատմության ընթացքում սովորել ենք հնազանդ ապրել տարբեր կայսրությունների տիրապետության տակ և շարունակում ենք նույն վարկագիծն դրսևորել նաև հայրենի իշխանության հանդեպ: Այդ իսկ պատճառով էլ իշխանությունն իրեն պարտավոր չի զգում քաղաքացու հանդեպ:
Այստեղից էլ գալիս է այս իրավիճակն, որտեղ երկրի բոլոր ձախողումների համար իշխանությունն ազգի մտավորականության հետ միասին «քավության նոխազի» դերում են տեսնում շարքային քաղաքացուն:
Որից էլ ստացվում է շատ անհարմար բան, այս տրամաբանությամբ հայերւ դառնում են աշխարի ամենափնթի և չզարգացած ժողովուրդը:
Սա է իրականությունն:
Դավիթ Մկրտչյան