Սամանթա Փաուեր․ Հայոց ցեղասպանության շուրջ բանավեճը որպես պատմական հարց լուծված է. Տեսանյութ

ՄԱԿ-ում Միացյալ Նահանգների նախկին դեսպան Սամանթա Փաուերը ափսոսանք է հայտնում, որ ԱՄՆ 44-րդ նախագահ Բարաք Օբամայի կառավարման շրջանում չհաջողվեց հասնել Հայոց ցեղասպանության վերջնական ճանաչման:

«Ավրորա» մարդասիրական նախաձեռնության հրավերով Երևանում գտնվող ամերիկացի բարձրաստիճան դիվանագետը երեկ հայտարարեց՝ Հայոց ցեղասպանությունը չճանաչելու հարցում որևէ արդարացում լինել չի կարող:

«Շատ ակնհայտ է, որ տեղի է ունեցել ցեղասպանություն, և նրանք չեն կարող ասել դա, քանի որ ՆԱՏՕ-ի անդամ երկիրը, որն ահաբեկչության պայքարում գործընկեր է, ճնշում ու շանտաժի է ենթարկում: Բոլորը, ովքեր լսում են տեղի ունեցածի մասին, իրենց մտքում չունեն որևէ կասկած փաստերի վերաբերյալ: Այնպես, որ սա փաստն է՝ ճշմարտությունը, և Թուրքիան կարող է շարունակել ճնշել ու շանտաժի ենթարկել, միգուցե դա կաշխատի, և գուցե լինեն պատահականություններ, հանգամանքներ ու շահեր, բայց այս բանավեճը որպես պատմական հարց լուծված է՝ շնորհիվ հայկական սփյուռքի ու հայ ժառանգների, ովքեր պատմել են, թե ինչ է տեղի ունեցել իրենց նախնիների հետ», - ասաց Փաուերը:

Բարաք Օբամայի նախագահության շրջանում չորս տարի որպես ՄԱԿ-ում Միացյալ Նահանգների դեսպան պաշտոնավարած Փաուերը երեկ ելույթ ունենալով Հայաստանի Ամերիկյան համալսարանում՝ նշեց, որ ապրիլի 24-ը նաև իր որդու տարեդարձն է, ու իրենք ամեն տարի այդ օրն իրենց տանը մի մոմ էլ վառում են Ցեղասպանության զոհերի հիշատակի համար:

«Աշխարհն ավելի լավը դարձնելու միակ ճանապարհը պատմությունը հարգելն ու փաստերն ընդունելն է: Եվ իմ մեծ ափսոսանքն է, որ Ցեղասպանության ճանաչում տեղի չունեցավ, երբ Օբաման նախագահում էր», - նշեց Սամանթա Փաուերը:

Ի տարբերություն ամերիկյան շատ գործիչների՝ Փաուերը 1915-ի իրադարձությունները ցեղասպանություն է որակել նաև պաշտոնավարման ժամանակ: Մինչև Օբամայի վարչակազմ մտնելը Փաուերը ամերիկյան հեղինակավոր Պուլիցերյան մրցանակի դափնեկիր լրագրող էր, ով բավական հաճախ էր անդրադառնում ցեղասպանությունների հարցում Միացյալ Նահանգների վարած քաղաքականությանը:

Այժմ Հարվարդի համալսարանում դասավանդմամբ զբաղվող Փաուերը հիշեցրեց, որ դեռ 1980-ականներից թուրքական կառավարությունը ցեղասպանության հարցի վրա ծախսում էր միլիարդավոր դոլարներ ու լծակներ՝ որպես ՆԱՏՕ-ի անդամ, ինչպես նաև օգտագործում իսլամական դիվանագիտությունը:

«Մեծ հիասթափություն կա, որ դուք եք զգում, և ես եմ զգում՝ որպես Օբամայի վարչակազմի անդամ, այն փաստից, որ նախագահ Օբաման պաշտոնապես չճանաչեց Ցեղասպանությունը իր կառավարման տարիներին: Դա շատ ցավալի է նաև մեզ համար՝ մարդկանց, ովքեր ձեզ խոստացել էին, որ ճանաչում կլինի», - հայտարարեց ՄԱԿ-ում ԱՄՆ նախկին դեսպանը:

«Ազատության» հարցին՝ արդյոք կարելի՞ է ակնկալել Հայոց ցեղասպանության ճանաչում ԱՄՆ գործող նախագահ Դոնալդ Թրամփի ղեկավարման շրջանում, ամերիկացի դիվանագետը պատասխանեց․ - «Թրամփը փոփոխական է․ մի օր կարող ենք արթնանալ և տեսնել այն թվիթը, որին այդքան սպասել ենք՝ ցեղասպանության ճանաչման մասին: Բայց կարծում եմ՝ ավելի կարևոր է շարունակել ապացուցող փաստերի հավաքագրումը, շարունակել տարածել երբեք չընկրկելու ուղերձը, որովհետև եղավ այն, ինչ 20 տարի առաջ անհնարին էր թվում․ Գերմանիան, Հռոմի Պապը, Ֆրանսիան, բազմաթիվ պետություններ ճանաչեցին [Հայոց ցեղասպանությունը], Միացյալ Նահանգների նախագահը, օրինակ՝ Օբաման իր հնարավորությունների չափով իր կարծիքն արտահայտեց պատմության վերաբերյալ: Մեր Կոնգրեսը շատ մոտ էր ճանաչմանը: Պետք է շարունակել աշխատել այդ ուղղությամբ և հիշել, որ պետք է հաջորդ սերնդին փոխանցել տեղի ունեցածի պատմությունը, և որ հաջորդ սերունդը չի ընկրկի ցեղասպանությունը ժխտողի ճնշման առաջ»:

«Ավրորա» մարդասիրական մրցանակաբաշխությանը մասնակցելու նպատակով այս օրերին Երևանում գտնվող Սամանթա Փաուերն իր խոսքում նաև ասաց, որ ի տարբերություն մեկ տարի առաջվա ոչ հուսադրող իրավիճակի՝ Հայաստանում ու որոշ այլ երկրներում վերջերս տեղի ունեցած իրադարձությունները ցույց են տալիս, որ մարդիկ շարունակում են ձգտել փոփոխությունների:

Azatutyun