Արհեստական բանականությունը Եկեղեցի-Մոլագար պայքարի մասին
ChatGPT
1. Ինչ ռիսկեր է սա ստեղծում հենց Նիկոլ Փաշինյանի համար
Եկեղեցու հետ կոշտ առճակատումը փոխադարձ վնասող կոնֆլիկտ է, բայց իշխանության համար ունի առանձնահատուկ ռիսկեր․
ա) Լեգիտիմության խորքային erosion
Եկեղեցին Հայաստանում ոչ միայն կրոնական, այլ նաև պատմական
ինքնության խորհրդանշական ինստիտուտ է
Նրա հետ բաց հակամարտությունը վնասում է ոչ թե կոնկրետ ընտրազանգվածի, այլ պետական ղեկավարի «ազգային» ընկալմանը։
բ) Լուռ մեծամասնության օտարում
Շատ մարդիկ կարող են․ չսիրել եկեղեցական վերնախավը բայց միաժամանակ չընդունել իշխանության կոշտ հարձակումը եկեղեցու վրա
Սա վտանգավոր է, որովհետև այդ խումբը սովորաբար քաղաքականապես լուռ է, բայց վճռորոշ պահերին շարժվում է։
գ) Կոնֆլիկտի դուրս գալ վերահսկողությունից
Եկեղեցու հետ պայքարը չի ավարտվում մեկ հայտարարությամբ։
Այն կարող է վերածվել․
երկարատև արժեքային ճգնաժամի սերունդների բաժանման ներքին սոցիալական բախումների
Իսկ սա արդեն այն «անկառավարելի սցենարն» է, որից Փաշինյանը սովորաբար խուսափում է։
2. Ինչու է այս թեման հատկապես հիմա ակտիվացվել
Սա պատահական ժամանակահատված չէ։
ա) Ընդհանուր հիասթափության ֆոն Պատերազմից հետո հասարակության մեջ կա վստահության կորուստ հոգեբանական ծանրություն պատասխանատվության հարց
Նման պահերին իշխանությունները հաճախ փորձում են օրակարգը տեղափոխել այլ դաշտ։
բ) Եկեղեցու ավելի բաց քաղաքական դիրքավորում
Վերջին տարիներին եկեղեցու որոշ ներկայացուցիչներ․ ավելի կոշտ քաղաքական հայտարարություններ են անում ավելի բաց են քննադատում իշխանությանը
Սա իշխանության կողմից ընկալվում է ոչ թե որպես հոգևոր խոսք, այլ քաղաքական միջամտություն։
գ) Նոր բաժանարար գծի ձևավորում
Երբ նախկին «հին–նոր» հակադրությունը թուլանում է, իշխանությունը հաճախ ստեղծում է նոր առանցք․ աշխարհիկ պետություն vs ավանդական ինստիտուտներ կառավարելի ապագա vs «հին մտածողություն»
Եկեղեցին դառնում է այդ նոր առանցքի ամենահզոր խորհրդանիշը։
3.Ինչ սցենարներով կարող է այս հակասությունը զարգանալ
Սցենար A — Մեղմացում և հետքայլ (կարճաժամկետ)
կողմերը նվազեցնում են հրապարակային սրությունը կոնֆլիկտը մնում է «սառեցված» վիճակում
Հավանական է, եթե իշխանությունը զգա հանրային ուժեղ հակազդեցություն։
Սցենար B — Երկարատև ցածր ինտենսիվության պայքար
պարբերական հայտարարություններ փոխադարձ անվստահություն առանց բաց բախման
Սա ամենահավանական տարբերակն է՝ քաղաքականորեն «հարմար», բայց հասարակության համար հոգնեցնող։
Սցենար C — Սրացում և խոր ճգնաժամ եկեղեցին դառնում է ընդդիմադիր մոբիլիզացիայի կենտրոն իշխանությունը փորձում է սահմանափակել ազդեցությունը հասարակությունը խորապես բևեռանում է
Սա ամենավտանգավոր սցենարն է բոլոր կողմերի համար։
Վերջնական եզրակացություն
Այս կոնֆլիկտը իրականում եկեղեցու մասին չէ միայն։
Այն վերաբերում է հարցին․
«Ո՞վ է Հայաստանի հասարակության մեջ վերջնական արժեքային հեղինակությունը»։
Փաշինյանը փորձում է պահել քաղաքական վերահսկողությունը,
Եկեղեցին՝ պատմական ու բարոյական հեղինակությունը։
«Մայր Հայաստան» կուսակցության վարչության անդամ Ստեփան Դանիելյանի ֆեյսբուքյան էջից

