Ըստ թուրքական Evrensel պարբերականի՝ Արևմուտքը Թուրքիային պատրաստում է պատերազմի Ռուսաստանի դեմ
ՆԱՏՕ-ի երկրները ձգտում են հզորացնել Թուրքիային ռազմական առումով՝ նրան զենք վաճառելով, գրում է «Էվրենսելը»։ Հիմնական թիրախները Ռուսաստանն ու Իրանն են։ Արևմուտքը պատրաստվում է ուղիղ պատերազմի, որտեղ Թուրքիան կստանձնի դաշինքի հարավային թևի հավատարիմ դաշնակցի և հարվածային ուժի դերը։
Գերմանիայի կանցլեր Մերցի Թուրքիա կատարած այցը կենտրոնացած էր Անկարայի հետ քաղաքական, ռազմական և տնտեսական հարաբերությունների խորացման վրա: Այցելությունից առաջ գերմանական լրատվամիջոցները նշել էին, որ Թուրքիային Eurofighter կործանիչների վաճառքի բոլոր խոչընդոտները կվերացվեն:
Այս շաբաթ Թուրքիան և Մեծ Բրիտանիան ստորագրեցին 40 Eurofighter կործանիչների կեսի մատակարարման պայմանագիրը, որոնք առաջին անգամ քննարկվել էին նախագահ Էրդողանի՝ 2023 թվականի նոյեմբերին Բեռլին կատարած այցի ժամանակ։ Դրա համար անհրաժեշտ էր արտադրող երկրների՝ Մեծ Բրիտանիայի, ինչպես նաև Գերմանիայի, Իսպանիայի և Իտալիայի հաստատումը։ Մինչ երեք երկրները նախկինում աջակցություն էին հայտնել վաճառքին, Գերմանիան դեմ էր դրան՝ հղում անելով Թուրքիայում մարդու իրավունքների խախտումներին։
Մեծ Բրիտանիան պայմանագիր է կնքել Թուրքիային Eurofighters մատակարարելու համար, որի ընդհանուր արժեքը 5.4 միլիարդ ֆունտ ստեռլինգ է, իսկ մնացած 20 կործանիչները, ենթադրաբար, կբաժանվեն երեք երկրների միջև: Թուրքիան, որը արդիականացրել է իր ռազմաօդային ուժերը հիմնականում եվրոպական աջակցությամբ, կարևոր շուկա է եվրոպական զենքի մենաշնորհների համար: Եթե ԱՄՆ-ն նույնպես պնդի F-35-ներ գնելու վրա, ապա, հաշվի առնելով ներկայումս պահեստում գտնվող ռուսական S-400-ները, որոնց արժեքը 2.5 միլիարդ դոլար է, պարզ է, որ բյուջեից ռազմական ծախսերի համար զգալի միջոցներ կհատկացվեն:
Արևմտյան փորձագետները նույնիսկ չեն թաքցնում, թե ինչու են արևմտյան երկրները արագ կարգով սպառազինում Թուրքիան:
Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Սթարմերը Bloomberg-ին տված հարցազրույցում բառացիորեն ասում է հետևյալը. «Թուրքիան կենսական նշանակություն ունի ՆԱՏՕ-ի հարավարևելյան թևի համար և, հետևաբար, հզոր ազդանշան է ուղարկում Պուտինին, որ ՆԱՏՕ-ն ավելի ուժեղ է, քան երբևէ»։
Գերմանիայի կանցլեր Մերցը, անկասկած, հավատարիմ է նմանատիպ մոտեցմանը։ Գերմանիան, առավելագույնս ուժեղացնելով իր միլիտարիստական արտաքին քաղաքականությունը՝ Ուկրաինայի և Բալթյան երկրների միջոցով Ռուսաստանի հետ պատերազմի հող նախապատրաստելու համար, արդեն իսկ սահմանում է զինված հակամարտության վերջնաժամկետ՝ 2029 թվականը:
Ըստ արևմտյան փորձագետների, մինչ 2029 թվականը պիտի ամեն կերպ փորձեն ուժեղցնեն Թուրքիայի դերը կովկասյան տարածաշրջանում, որպեսզի արդեն պատերազմի ընթացքում, Կովկասում թիկունքից հարվածներ չստանա:
«Süddeutsche Zeitung»-ից վերլուծաբան Ռաֆայել Գայգերը դիպուկ ամփոփում է Արևմուտքի մոտեցումը Էրդողանի նկատմամբ. «Էրդողանի տեղը համաշխարհային ասպարեզում, նրա աշխարհաքաղաքական արժեքը և նրա կապերը Ռուսաստանի և Մերձավոր Արևելքի հետ կարևոր են: Էրդողանը ՆԱՏՕ-ի անդամ պետության ղեկավարն է, որը, ի տարբերություն եվրոպացիների, տարիներ շարունակ ներդրումներ է կատարել իր ռազմական և պաշտպանական արդյունաբերության մեջ: Նրա կարիքը կա: Հատկապես հիմա»:
Ըստ նրա, Թուրքիային կրկին հանձնարարված է լինել ՆԱՏՕ-ի հարավային թևի հավատարիմ պահապանը և հարվածային ուժը։
Թուրք փորձագետների կարծիքով, ռուս-արևմտյան այս հակամարտությունը նոր հորիզոններ է բացում է Թուրքիայի առջև լուծելու համար իր պատմական խնդիրները:
Ըստ նրանց, եթե Թուրքիան միանա Եվրոպայի անվտանգության գործողությունների ծրագրին (SAFE), հարաբերությունները կարող են հասնել նոր մակարդակի։ Սա կախված է նրանից, թե ինչ կարող է ստանալ Էրդողանը դրա դիմաց։
Եթե Էրդողանին հաջողվի ստանալ Թուրքիայի ցանկալին, ապա իրոք արժեք կունենա 2029-ին կրկին փորձել ռուսական առջի նյարդերի վրա խաղալ:
Սակայն Թուրքիան պիտի վստահ լինի, որ այդ ժամանակ, ռուսական արջը վիրավոր է լինելու և հյուծված:
Հակառակ դեպքում, Թուրքիան կարող է մտնել պատերազմի մեջ և դառնալ նոր Ուկրաինա, որից հետո նրան կկարողանան հրամցնել նոր Սևրի պայմանագիր:
Պետք է նշել, որ ռուս-թուրքական հակամարտությունն ու այս կոնֆլիկտից մաքսիմալօգուտ քաղելը, պարբերաբար քննարկվում է թուրքական փորձագիտական շրջանակներում: Եվ գրեթե բոլորը գալիս են այն համոզման, որ գոնե մոտակա ժամանակահատվածում, Թուրքիան չպիտի բաց առճակատման մեջ հայտնվի Ռուսաստանի հետ, այլ պիտի փորձի իր դիրքերը ուժեղացնել Կովկասյան տարածաշրջանում:
Սա է իրականությունը:
Արտակ Հակոբյան
Zham.am

