Փաշինյանը միակողմանի՞ կստորագրի «խաղաղության պայմանագիրը»
ՀՀ կառավարության դիվանագիտական հնարքը կրկին տապալվեց:
Քաղաքագետ Բենիամին Մաթևոսյանն Alpha News-ի եթերում «Վերնագիր» հեղինակային հաղորդման ընթացքում ներկայացրել է թեմայի շուրջ մասնագիտական վերլուծություն, որում մասնավորապես ասվում է.
Վերջին օրերին Հայաստանի և Ադրբեջանիմիջև ընթացող գործընթացները կմտնեն դիվանագիտության պատմության մեջ, քանի որ մենք կարող ենք ականատես լինել եզակի երևույթի՝ պետությունը միակողմանիորեն կստորագրի «խաղաղության պայմանագիրը»: Եկեք միասին և հերթականությամբ ամեն ինչ վերլուծենք:
Մարտի 13-ին Երևանն ու Բաքուն հայտարարեցին «խաղաղության պայմանագրի վերջին երկու կետերի համաձայնեցման» մասին: Հայաստանը նաևհայտարարեց, որ պատրաստ է սկսել խորհրդակցություններ պայմանագրի ստորագրման ամսաթվի և վայրի ընտրության հարցով: Դրանից հետո Նիկոլ Փաշինյանն իր սոցիալական ցանցերի էջերում գրեց, որ «փաստաթուղթը համաձայնեցված է և պատրաստ ստորագրման»: Հարցը փակեց Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Ջեյհուն Բայրամովը, ով հայտարարեց, որ «խաղաղության պայմանագրի» տեքստի շուրջ բանակցությունների ավարտը չի վերացրել դրա ստորագրման խոչընդոտները: Բաքուն դեռ ունի մի քանի պահանջների փաթեթներ Հայաստանի նկատմամբ, և Ադրբեջանում ոչ ոք չի պատրաստվում հրաժարվել դրանցից, չնայած ««խաղաղության պայմանագրի» կետերի համաձայնեցմանը»:
ՀՀ իշխանությունների մարտավարությունն առավել քան ակնհայտ է. նրանք համաձայնել են պայմանագրի ՝ Հայաստանի համար ակնհայտ վտանգավոր կետերին, որպեսզի հասնեն փաստաթղթի ստորագրմանը՝ մինչև Բաքվի պարտադրանքը կատարելը՝ Սահմանադրության փոփոխությանն ու ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի լուծարումանը վերաբերվող: Փաշինյանին անհրաժեշտ է այս փաստաթուղթը, քանի որ, իր կարծիքով, դա լեգիտիմացնում է իր իշխանության վերարտադրման հավակնությունները:
Իսկ «միջազգային հանրության» այս ամբողջ արձագանքը, որը ապահովել է ՀՀ ԱԳՆ-ն, փորձ է ցույց տալու, թե իբր Բաքվի վրա ճնշում կա, որ Հայաստանը կառուցողական է, իսկ Բաքուն՝ ոչ: Սա նաև փորձ է հասնելու նրան, որ «միջազգային հանրությունը ճնշում գործադրի Ադրբեջանի վրա»: Այս թեզը հենց այսօր Իջևանում հնչեցրեց նաև ՆԱՏՕ-ի նախկին գլխավոր քարտուղար Անդերս Ֆոգ Ռասմուսենը: «Հուսով եմ, որ միջազգային հանրությունը, ԵՄ երկրներն ու ԱՄՆ-ը ճնշում կգործադրեն Ադրբեջանի վրա, որպեսզի նա հնարավորինս շուտ ստորագրի համաձայնագիրը»,- ասել է նա:
Սակայն Իլհամ Ալիևը չի զիջում՝ պաշտոնական Բաքուն չի հրաժարվում Հայաստանի նկատմամբ ավելի վաղ հնչեցրած պահանջներից, իսկ Փաշինյանի այս «դիվանագիտական մանևրները», որոնք նման են մանկական ֆանտազիաներին, ակնհայտորեն չեն տա ցանկալի արդյունքը: Այս իրավիճակում կա մեկ մեծ վտանգ, որը կարող է «պայթել արդեն ամենամոտ ժամանակում»: Նիկոլ Փաշինյանը կարող է միակողմանիորեն ստորագրել «խաղաղության պայմանագիրը»:
Փաշինյանից դա լիովին սպասելի է, հատկապես հաշվի առնելով, որ նա արդեն ունի այս կամ այն փաստաթղթերի միակողմանի ստորագրման փորձ: Հիշեցնենք, որ 2023 թվականին, Արցախում էթնիկ զտումից անմիջապես հետո, Փաշինյանը, Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելը, Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը և Գերմանիայի կանցլեր Օլաֆ Շոլցը համատեղ հայտարարություն ընդունեցին, որում Նիկոլ Փաշինյանը կրկին ճանաչեց Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը: Իլհամ Ալիևը Գրանադայում չէր, և նա, իր հերթին,չճանաչեց Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը:
Վտանգը կայանում է նրանում, որ, միակողմանիորեն ստորագրելով «խաղաղության պայմանագիր» կոչվող փաստաթուղթը, Փաշինյանը միակողմանիորեն պարտավորություններ կդնի ՀՀ վրա, որոնք նշված են փաստաթղթում, առանց Բաքվի կողմից համապատասխան փոխադարձ պարտավորությունների: Կկրկնվի 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարության պատմությունը, երբ, հրաժարվելով փաստաթղթի դրույթները կատարելուց, Փաշինյանը կարծում էր, որ Բաքուն նույնպես կհրաժարվի իր մասով հայտարարությունից: Սակայն «Հայաստանի տարածքով անխոչընդոտ տեղաշարժը» Բաքուն ինչպես պահանջում էր, այնպես էլ պահանջում է՝ չնայած Փաշինյանի կողմից օբյեկտիվ գործընթացների սուբյեկտիվ ընկալումներին:
Մտածե՛ք այդ մասին․․․»։