ԴԱՎԱՃԱՆԻ ՈՉՆՉԱՑՈՒՄԸ․ ԴԱՍԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆԻՑ
ԴԱՎԱՃԱՆԻ ՈՉՆՉԱՑՈՒՄԸ․ ԴԱՍԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆԻՑ
«Սիվտկնցիք շատ էին գանգատում իրենց երկու իշխաններից՝ մեկը՝ կոլ-մյուտիր քյոռ Հոխիկ անունով, մյուսը՝ Ներսո, որոնք գործիք էին կառավարության ձեռքին և մատնություններ էին անում։ Ինչ չարիք ասես, չէին բերում ժողովրդի գլխին։ Գյուղացիք մնացել էին շվարած և մի ելք էին փնտրում։ Մեր գալը հարմար առիթ էր նրանց համար․ թախանձագին խնդրեցին, որ ազատենք իրենց այդ հրեշներից։ Եվ խոստացան ամեն կերպ աջակցել մեզ, այնպես հարմարացնել, որ մենք մի տեղ հանդիպենք ու մեջտեղից մաքրենք այդ չարիքը։ Մյուս օր բոլոր գյուղացիք պետք է գնային երկու ժամ հեռու գռնվող Գոմեր գյուղը… Այդ կարավանին պետք է մասնակցեին և Հոխիկը, Ներսոն… Գիշերը մեր հացն ու պատրաստությունը տեսանք և առավոտը նստեցինք անտառում՝ նշանակված տեղը։ Ուշ աշուն էր և խիստ ցուրտ։ Լուսաբացին դողում էինք, ատամ ատամի չէր կպչում։ Մեկ էլ տեսնենք՝ կարավանի ծայրը երևաց Սիվտկնա ահագին ձորում… Իսկույն չորս հոգի տեղներիցս թռանք և սլանալով ցած իջանք։ Էլ քար ու թուփ աչքի չէին երևում՝ վազում էինք … Քյոռ Հոխիկը, աչքերը գետին ձգած, մի խումբ մարդկանց հետ խոսելով գնում էր… Եվ մեզ նկատում է միայն այն ժամանակ, երբ արդեն ձորի հատակի գետը կտրել-անցել էինք մյուս կողմ, բայց արդեն ուշ էր։ Կարավանի առաջն ենք կտրում և կանգնեցնում ենք բոլորին։ Հարցնում ենք․ «ո՞վ է Հոխիկը»։ Իսկույն ցույց են տալիս… Դարձանք Հոխիկին և իր գործած բոլոր չարությունները երեսովը տվինք։ Ապա ինչ որ պետք էր, արինք։ Հոխիկը շան նման արյունլվա գետին փռվեց և ամենքի աչքի առջև սատկեց։ Գյուղացիներին ճամփու դրի ասելով․ «Տեսնո՞ւմ եք՝ այս է վերջը բոլոր մատնիչների ու դավաճանների։ Գնացե՛ք և ամենքին պատմեցեք, որ ով որ սրա պես լինի, սրա օրը կընկնի»։ Դեպքը ժողովրդի վրա շատ ուժեղ տպավորություն գործեց և պատճառ դարձավ, որ ուրիշներ զգուշանան Հոխիկի օրինակին հետևելուց»։
• Այս պատմության հերոսը Խանասորի Վարդանն է՝ ծնված Արցախի Ծաղկաշատ գյուղում։ Արցախյան միայն այդ մեկ գյուղից ազատագրական պայքարի երկու հսկաներ են ծնվել՝ Վարդանն ու Նիկոլ Դումանը։ Սա է պատճառը, որ այսօրվա դավաճանները ցանկանում են հանձնել Արցախը ու ոչնչացնել այն բոլոր կառույցները, որոնց ներքո համախմբվելով՝ հայ քաջերը կարող են այս պատմության օրինակով «ճամփու դնել» բոլոր դավաճաններին։
• Մեր կյանքը մի ծայրից մյուսը գրված ու կանխորոշված հունական ողբերգություն չէ։ Մենք ենք մեր անձնային wu հավաքական կյանքի տերը, և եթե ունենք կամք ու կազմակերպություն, ապա հենց մենք կլինենք որոշողը, թե ում հետ ինչ պատահի…
• Նկարում՝ Շատախի Սիվտկի (Սուրբ տիկին) գյուղն ու գետն են, որտեղ 1894 թ․ աշնանը տեղի է ունեցել այս հերոսական դրվագը։
Քաղաքագետ Էդգար Էլբակյանի Ֆեյսբուքյան էջից
Հետևեք մեզ Facebook-ում