Ինչու է մեզ մոտ ամեն ինչ վատ ու այդպես էլ շարունակվելու է
Սկզբում մի բարդ սահմանում բերեմ:
Ս ա հ մ ա ն ու մ
Սոցիալական հարաբերություններ -Դա բազմաբնույթ հաստատուն հարաբերությունների համակարգ է, որոնք ձևավորվել են անհատների, մարդկանց խմբերի, կազմակերպությունների միջև` ըստ նրանց սոցիալական դերերի և սոցիալական կարգավիճակների, տնտեսական, քաղաքական, մշակութային գործունեության և ինքնադրսևորման գործընթացի ժամամանակ:
-------------------------------
Հիմա, որն է Հայաստանի հիմնական խնդիրը: Հիմնական խնդիրն այդ հարաբերությունների որակն է, իսկ ՀՀԿ-ն և նրանից առանձնապես շատ բանով չտարբերվող մյուս կուսակցություններն, որոնք ըստ սահմանադրության կարող են մասնակցել ընտրությունների և հաղթանակի դեպքում ձևավորել իշխանություն, ընդամենը հետևանքներ են:
Սա չի նշանակում, որ համաձայնվում ենք ԵԼՔ-ի ինքնաարդարացման այն թեզի հետ, որ ժողովրդի ճնշող մեծամասնությունը "համբալ" է: Չկան լավ կամ վատ ժողովուրդներ, այլ կան սոցիալական հարաբերությունների մոդելներ:
Օրինակ` Եվրոպայի ամենատաղանդավոր և կազմակերպված ազգերից մեկը` գերմանացիները, Հիտլերի ժամանակ դրսևորում էին ծայրահեղ անհանդուրժողականություն և ռասիստական որակներ, սակայն մի քանի տասնամյակ հետո հաշտվում են փախստականների կողմից իրենց կանանց նկատմամբ կատարվող բռնաբարությունների հետ` մարդասիրական մղումներից ելնելով:
Կամ երբեք բանվոր ու գյուղացի դասակարգ չունեցած և պետականության զգացողությունից զուրկ հրեաները կարճ ժամանակում ստեղծում են հզոր պետականություն` հիմնված սոցիալական հավասարության սկզբունքների վրա և ձևավորում են կիբուցիներ` ծայրահեղ սոցիալական հավասարության վրա հիմնված համայնքներ:
Վերադառնանք Հայաստան: Հայաստանի հիմնական խնդիրն այն սոցիալական հարաբերություններն են, որոնք կառուցված են միմյանց նկատմամբ անվստահության, միմյանց օգտագործելու, ստվերային գործարքների վրա, որտեղ նեղ անձնական շահը դոմինանտ է ցանկացած տիպի հանրային ընդհանրական շահի նկատմամբ: Որտեղ կուսակցությունները ստեղծվում են անձնական նեղը շահը սպասարկելու համար և հանրության խաբելը հաջողակ լինելու գրավականն է: Եվ ամենասարսափելին այն է, որ դրան հանրությունն ըմբռնումով է վերաբերվում:
Այսինքն խնդիրը ոչ թե այս կամ այն ժողովրդի գեներն են, ավանդույթներն կամ անգամ կրթության մակարդակը, այլ հարաբերությունների մոդելն ու սոցիալական մշակույթն է:
Սոցիալական հարաբերություններում նոր որակ ձևավորելու համար ընդամենը պետք է ստեղծել մի կամունա-կուսակցություն, որտեղ երաշխավորված լինեն նոր որակի հարաբերություններ և դա բոլորի համար լինի տեսանելի: Ամենակարևորն այդ հարաբերությունների երաշխավորվածության մեխանիզմներն են:
Ինչու կուսակցություն, որովհետև նոր հարաբերությունների և մշակույթի էկսպանսիան կարելի է ապահովել միայն քաղաքական մեթոդներով:
Միայն նոր արակի հանրույթի փոքր մոդելի ստեղծման միջոցով հնարավոր կլինի այդ որակը տարածել ամբողջ երկրի վրա: Համենայնդեպս հաջոության հասած երկրներում այս բանաձևն է որակական փոփոխությունների հանգեցրել: